Ишъхъэрэ Македониэ
| Республикэ Ишъхъэрэ Македониэ мак-бз. Република Северна Македонија | |||||
| |||||
| |||||
| Гоуидзэр: «Свобода или смерть» | |||||
Къэрал уэрэд: «Денес Над Македонија» ( едэӀун (info))
| |||||
| Хуитыныгъэм и махуэ | 1991 фокӀадэм и 8 | ||||
| Нэхъышъхьэбзэхэр | македониэбзэ | ||||
| Къалэ нэхъышъхьэр | Скопие | ||||
| Къалэ нэхъ инхэр | Скопие | ||||
| ӀэнатӀэ хабзэр | парламент республикэ | ||||
| Президентыр Премиер-министыр |
Стево Пендаровски Зоран Заев | ||||
| ШӀыпӀэр • Псори • % псым пӀэуэ иубыдыр |
145-нэ дунем 25 333 км² 1,9 | ||||
| Къэралым и джылэр • ЗэралъытэмкӀэ (2012) • Ӏувагъыр |
2 082 370 цӀыху (143-нэ) 80 цӀыху/км² | ||||
| ВКӀуП • КъыхэкӀыр (2006) • Зы цӀыхум къытехуэр |
$16,94 млрд. (121-нэ) $7,645 | ||||
| Сомыр (Валутэр) | македониэм и денар | ||||
| Интернет-доменхэр | .mk | ||||
| Телефон кодыр | +389 | ||||
| Зэманыгъуэхэр | +1 | ||||
 Республикэ Ишъхъэрэ Македониэ Уикисурэтылъэм
| |||||
Республикэ Ишъхъэрэ Македониэ (мак-бз. Република Северна Македонија) — Еуропэм хэт къэрал. Къалэ нэхъышъхьэр — Скопие.
Хэкумэтх
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Республикэ Ишъхъэрэ Македониэ Балкан хы тӀыгуныкъуэм хэт. Гъунапкъэхэр здыӀухьэр: ишъхъэрэмкӀэ — Косово республикэм (дунейм псоми къамылъыта къэрал), Сербиэм, къуэхьэпӀэмкӀэ — Албаниэм, ишъхъэрымкӀэ — Алыджым, къуэкӀыпӀэмкӀэ — Балгариэм.
Езы шӀыпӀэр нэхъыбэм къуэкӀэ-бгыкӀыу щыт.
Къэралым и шӀыпӀэм и инагъыр — 25 333 км².
Тхыдэ
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]Македониэ республикэм и шӀыпӀэр Пэсырей Македониэм щыщт, абым и ицӀэри къахэкӀауэ къылъыса хъуа.
Лъэхъэнэ курытхэм я пэм нэхъышъхьэ дину хэкум щытар Захуэ чыристэныгъэ. XVI лъэхъэнэм Македониэр, Балкан хы тӀыгуныкъуэ псом хуэдуи Уэсмэн империэм иубыда.
Япэрей балкан зауэр иуха яуж 1911 гъэм Македониэр Балгариэм хэхьа, ауэ етӀуанэ зауэм Балгариэм и къэру къыщимыхьым 1912 гъэм, Македониэр Сербиэм хокӀуэ (1918 гъэм щыкӀэдъауэ - Йугослау).
ЕтӀуанэ дунейпсо зауэр щекӀуэкӀым Македониэр оккупациэм хэта. 1945-1991 гъэхэм - социал Йугославиэм и республикихым я зы, 1991 гъэм щыкӀэдзауэ къэрал хуит мэхъур.
Джылэ
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]Къэлъытэгъуэ гуэрэхэмкӀэ, 2005 гъэм къэралым джылэр 2 045 262 цӀыху ябжа.
Лъэпкъ нэхъ ину дэсхэр: македонхэр (64,18 %), албанхэр (25,1 %), тыркухэр (3,85 %), пэмыкӀхэр.
ДинкӀэ — чыристэнхэр (68 %), мыслъымэнхэр (30 %).
АдминистрациэмкӀэ и гуэшыгъуэр
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]Республикэ Ишъхъэрэ Македониэр — къэрал унитару щыт. АдминистрациэмкӀэ 84 хэку зэхокӀыр.
ТехэпӀэхэр
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]Еуропэм и къэралхэр |
||
|---|---|---|
| Къэралхэр | Азэрбиджан¹ • Албаниэ • Алыджей • Андоррэ • Аустрэ • Белгиэ • Балгариэ • Боснэрэ Хьэрцеговинэрэ • Британиэшхуэ • Ватикан • Даниэ • Джэрмэней • Ермэлы¹ • Ирлэнд • Ислэнд • Къазахъстэн² • БгыфӀыцӀей • Латвиэ • Лэхьый • Литоу • Лихтэнштейн • Луксембург • Македониэ • Малтэ • Мэжарей • Молдавиэ • Монако • ЩӀылъабжьэхэр • Норуегиэ • Португал • Италэ • Румыниэ • Сан-Марино • Сербиэ • Слоуакэ • Слоуэнэ • Тырку² • Украинэ • Урысей² • Урысыху • Финлэнд • Фрэнджей • Хоруатиэ • Хъырцей¹ • Чехиэ • Шуэц • Шуэцарэ • Исбухьэн • Эстониэ • Шотлэнд • Уэлс |  |
| ЧӀыпӀэм шъхьэфимыт | Аландхэм хы тӀыгухэр • Гернси • Гибралтар • Джерси • Мэн хы тӀыгухэр • Фарерхэм хы тӀыгухэр • Шпицберген • Ян-Майен | |
| Дунейпсом къамылъыта къэрал | Азгъей • Косово • Приднестровиэ | |
| ¹ Ныкъуэу е лъэныкъуэкӀэ Еуропэм хэт къэралхэр. ² Азиэм. | ||
|
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ хэкумэтхымкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. Мы псалъашъхьэр зэфӀэкӀыгъуэфкӀэ нэхъ тэрэзымкӀэ зэхъукӀын хуэй. |