Мэлайзиэ

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ

Кординатхэр: 2°30′ с. ш. 112°30′ в. д. / 2.5° с. ш. 112.5° в. д. (G)

Мэлайзиэ
мэл.-бз. Malaysia
Дэмыгъэ Мэлайзиэм
Мэлайзиэм и нып Мэлайзиэм и дэмыгъэ
Гоуидзэр: «Bersekutu Bertambah Mutu»
Къэрал уэрэд: «Negaraku (сихэку)» (Макъ едэӀун (info))
Щыхалъхьар 1957 гъэм ШыщхьэӀум и 31-нэм
Нэхъышъхьэбзэхэр мэлаибзэ
Къалэ нэхъышъхьэр Кууалэ-Лумпур
Къалэ нэхъ инхэр Кууалэ-Лумпур
ӀэнатӀэ хабзэр федерациэ конституциэ пащтыхьей
Янг ди-Пертуан Агонг
Премиер-министр
Абдулла аль-Хьэж
Мохатхир Мохьэмэд
Къэралым и джылэр
• ЗэралъытэмкӀэ (2009)
Ӏувагъыр

28,310 млн цӀыху (44-нэ)
85,8 цӀыху/км²
ВКӀуП
  • КъыхэкӀыр (2008)
  • Зы цӀыхум къытехуэр

$384 млрд.  (30-нэ)
$14 081
Этнохоронимыр Мэлазейхэр
Сомыр (Валутэр) Ринггит
Интернет-доменхэр .my
Телефон кодыр +60
Зэманыгъуэхэр +8
Мэлайзиэ Уикисурэтылъэм

Мэлайзиэ (мэл.-бз. Malaysia) — Азиэ ипшъэ къуэкӀыпӀэм щыщ къэрал. Ар Хъутей хы ипшъэм тӀууэ еугуэч:

Къэрал зэхэтыкӀэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Мэлайзием зыкъегъэлъагъуэ къэралцӀыкӀу 13-рэ федералым еуэ шӀыпӀищрэ зэхэт зи пащтыхь чэзуурэ къызыхах фидирал конституцэ пащтыхьейщ. Абыхэм ящыщ штат 11-рэ фидирал щӀыпӀитӀрэ Мэлаккэ хытӀыгуныкъуэм тещ, я штатитӀрэ зы фидирал шӀыпӀэмрэ Калимантан хытӀыгум. ШтатитӀыр пащтыхьейщ, абыхэм ящыщ блы - сулътӀанейхэщ, зыр - раджастанщ, зыр ауэ сытыми дипертуанщ. Адрей штатиплӀыр губерниэхэщ. Фидирал щӀыпӀэхэр къэрал Хабзащхьэм егъэзахуэ. Илъэситху къэс къэралцӀыкӀухэм зы пащтыхьымрэ абы и къуэдзэмрэ къыхах. Мэлайзием я пащтыхьым зэреджэр янг ди пертуан агонг.

Къэралым хабзэу хъуар губернаторхэмрэ штатхэм я нахъыщхьэхэмрэ аразы ямыщӀауэ къагъэсэбэпыну хуткъым. Ар пащтыхьым и къарум емылъытауэ.

Мэлайзием и Пэрламентыр тӀууэ еугуэш: ищхьэ пэлат (штатхэмрэ фидирал щӀыпӀэхэмрэ я зэхуэс), ищӀагъ пэлат (Синат). Ищхьэ пэлатым и ухуэныгъэр хэхыгъуэм тещӀыхьащ. ИщӀагъ пэлатыр штат къэсыху щыщитӀрэ пащтыхьым езым къыхих щыщхэмкӀэ зэхэтщ.

Пащтыхьым и къулыкъум и мыгьэнэр Япэрыт Министрэм деж щеух. Къэралым и Ӏуэхухэр, политикэр, абым егъэзащӀэ.

Мэлайзием дин щхьэхуит яӀэщ. ЦӀыхум езым сытхуэдэ дин иӀыгъынуми езым къыхихыну хуитыныгъэ кэнституцым къырет. Ауэ жылэдэсхэм я нахъыбэм (60%) Ислъамыр яӀыгъщ.

Мэлайзием и Япэрыт Министрэхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]