Къэхъун

Къыздихар Уикипедиэ
Jump to navigation Jump to search
Къуажэ
Къэхъун
Къэрал Урысей
Федерациэм и субъект Къэбэрдей-Балъкъэр
Муниципал къедзыгъуэ Аруан къедзыгъуэ
Кординатхэр Кординатхэр: 43°32′14″ с. ш. 43°53′00″ в. д. / 43.537222° с. ш. 43.883333° в. д. (G) (Я)43°32′14″ с. ш. 43°53′00″ в. д. / 43.537222° с. ш. 43.883333° в. д. (G) (Я)
КӀуэцӀ гуэшыгъуэр Ишхъэрэ Къэхъун, Ипшэ Къэхъун
Тхьэмадэ Тамбий Мухьэджид и къуэ Амир
Щыхалъхьар 1846
И инагъыр 35 км²
Ӏувагъыр 210 км²/цӀыху
Лъэпкъхэр адыгэхэр
динхэр муслымхэр Islam symbol plane2 green.png
Зэманыгъуэр UTC+3
Почтэ индексыр 361 394
Автом и кодыр 07
ОКАТО 83240000004
Къэхъун (Урысей)
Red pog.png
Къэхъун (Къэбэрдей-Балъкъэр)
Red pog.png

Къэхъун (урбз. Кахун) — Аруан къедзыгъуэм хыхьэ къуажэ.

Хэкумэтхыр[гъэтэрэзын | edit source]

Къуажэр къедзыгъуэм икум итщ. Къедзыгъуэ къалащхьэ Нарткъалэ нэс 3 км дэлъщ, Налшык къалэ нэс 32 км дэлъщ.

Нэхъ пэгъунэгъу къуажэхэр — Псынабэ, Ишхъэрэ Къуэжьыкъуей.

ЩIыпIэм псынэхэр щыкуэдщ, щIыщIагъ псыхэр щIым мыкуууэ зэрырижэм къыхэкIыу. И ику лъэгагъыр 297 метрэкIэ хы Iуфэм къыщхьэщокI.

Къуажэм и дыгъэкъухьэпIэ лъэныкъуэр Нарткъалэ хыхьэным нэсащ.

Тхыдэ[гъэтэрэзын | edit source]

Къуажэр къызыгъэунэхуар Къэбэрдейм цIэ зиIауэ щта Докъушыкъуей пшыхэращ 1846 гъэм.

1850-1856 гъэхэм Къэбэрдейм щрагъэкIуэкIа щIы реформэхэм къыхэкIыу къуажэм къыхагъэхьахэщ пэмэжу щыт къуажитI — Пэнэжь хьэблэрэ Iэпщэу хьэблэрэ.

1862 гъэм Къуэшырыкъуей къуажэ къиIэпхъукIри Докъушыкъуей къуажэ къэIэпхъуащ уэркъ Шыпщхэр я цIыхухэр ягъусэуи, къуажэм ипшэкIэ тIысахэщ хьэблэщIэ ящIхэри. Абы къыхэкIыу къуажэм цIитI зэрихьэрт — Докъушыкъуейрэ Шыпщейрэ.

1920 гъэм советхэм Къэбэрдейр яубыда иуж,къуажэм и цIэр яхъуэжащ, пшыхэмрэ уэркъхэмрэ я цIэр зэрызахьэм щхьа. ЦIэщIэу къуажэм фIащащ — Къэхъун.

Джылэ[гъэтэрэзын | edit source]

ЦIыху бжыгъэр
2010[1] 2012[2] 2013[3]
7 106 ↗ 7 227 ↗ 7 359

Джылэ дэсым и Iувагъыр — 210 цӀыху/км²

Лъэпкъ дэсхэр (2010 гъэ)[4]
Лъэпкъ ЦIыху бжыгъэр Iыхьэр
 %
адыгэхэр 7 026 98,9 %
адрейхэр 80 1,1 %
псори 7 106 100 %

ЕджапIэхэр[гъэтэрэзын | edit source]

  • Курыт еджапIэ № 1
  • Курыт еджапIэ № 2

Сымаджэш[гъэтэрэзын | edit source]

Зы къуажэ сымажэшрэ зы къедзыгъуэ сымаджэшрэ дэтхэщ.

Дин[гъэтэрэзын | edit source]

Зы мэжджыт дэтщ. ЕТIуанэр ящIыну къуажэдэсхэм я мурадщ.

Экономикэ[гъэтэрэзын | edit source]

Къуажэм ину щаужьащ бэтрэджан, нащэ икIи нэгъуэщI къэкIыгъэхэр нэхъ къагъэкI. Къуажэм теплицэкIэ зэрпхьпр.

ЦIэрыIуэ къыщыхъуахэр[гъэтэрэзын | edit source]

  • ХьэхъупIащэ Iэсхьэд и къуэ Амирхъан — адыгэ тхэкIуэ, усакIуэ.

Гулъытэгъуэ[гъэтэрэзын | edit source]

  1. ↑ Урысей псо джылэ ис къэбжын 2010-гъэм ирагъэкIуэкIам къыхэкIыу
  2. ↑ Урысейм и муниципалнэ къэгъэхъуахэм 2012-гъэм ЩIышылэм и 1-м ирихьэлIэу джылэ дэсахэр
  3. ↑ Урысейм и муниципалнэ къэгъэхъуахэм 2013-гъэм ЩIышылэм и 1-м ирихьэлIэу джылэ дэсахэр
  4. ↑ Ещанэ том. ЕплIанэ таблицэ. Къэбэрдей-Бэлъкъэрым джылэ исыр лъапкъыгъуэкIэ зэрыугуэшар, Урысей псо джылэ ис къэбжын 2010-гъэм ирагъэкIуэкIам къыхэкIыу

ТехьэпIэхэр[гъэтэрэзын | edit source]

Къыздырахар: "https://kbd.wikipedia.org/w/index.php?title=Къэхъун&oldid=33674"