Къэхъун

Къэхъун
Къэрал	Урысей
Федерациэм и субъект	Къэбэрдей-Балъкъэр
Муниципал къедзыгъуэ	Аруан къедзыгъуэ
Кординатхэр	Кординатхэр: 43°32′14″ с. ш. 43°53′00″ в. д. / 43.537222° с. ш. 43.883333° в. д. (G) (Я)43°32′14″ с. ш. 43°53′00″ в. д. / 43.537222° с. ш. 43.883333° в. д. (G) (Я)
КӀуэцӀ гуэшыгъуэр	Ишхъэрэ Къэхъун, Ипшэ Къэхъун
Тхьэмадэ	Тамбий Мухьэджид и къуэ Амир
Щыхалъхьар	1846
И инагъыр	35 км²
Ӏувагъыр	210 км²/цӀыху
Лъэпкъхэр	адыгэхэр
динхэр	муслымхэр
Зэманыгъуэр	UTC+3
Почтэ индексыр	361 394
Автом и кодыр	07
ОКАТО	83240000004

Къэхъун (урбз. Кахун) — Аруан къедзыгъуэм хыхьэ къуажэ.

Хэкумэтхыр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Къуажэр къедзыгъуэм икум итщ. Къедзыгъуэ къалащхьэ Нарткъалэ нэс 3 км дэлъщ, Налшык къалэ нэс 32 км дэлъщ.

Нэхъ пэгъунэгъу къуажэхэр — Псынабэ, Ишхъэрэ Къуэжьыкъуей.

ЩӀыпӀэм псынэхэр щыкуэдщ, щӀыщӀагъ псыхэр щӀым мыкуууэ зэрырижэм къыхэкӀыу. И ику лъэгагъыр 297 метрэкӀэ хы Ӏуфэм къыщхьэщокӀ.

Къуажэм и дыгъэкъухьэпӀэ лъэныкъуэр Нарткъалэ хыхьэным нэсащ.

Тхыдэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Къуажэр къызыгъэунэхуар Къэбэрдейм цӀэ зиӀауэ щта Докъушыкъуей пшыхэращ 1846 гъэм.

1850-1856 гъэхэм Къэбэрдейм щрагъэкӀуэкӀа щӀы реформэхэм къыхэкӀыу къуажэм къыхагъэхьахэщ пэмэжу щыт къуажитӀ — Пэнэжь хьэблэрэ Ӏэпщэу хьэблэрэ.

1862 гъэм Къуэшырыкъуей къуажэ къиӀэпхъукӀри Докъушыкъуей къуажэ къэӀэпхъуащ уэркъ Шыпщхэр я цӀыхухэр ягъусэуи, къуажэм ипшэкӀэ тӀысахэщ хьэблэщӀэ ящӀхэри. Абы къыхэкӀыу къуажэм цӀитӀ зэрихьэрт — Докъушыкъуейрэ Шыпщейрэ.

1920 гъэм советхэм Къэбэрдейр яубыда иуж,къуажэм и цӀэр яхъуэжащ, пшыхэмрэ уэркъхэмрэ я цӀэр зэрызахьэм щхьа. ЦӀэщӀэу къуажэм фӀащащ — Къэхъун.

Джылэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

ЦӀыху бжыгъэр
2010^[1]	2012^[2]	2013^[3]
7 106	↗ 7 227	↗ 7 359

Джылэ дэсым и Ӏувагъыр — 210 цӀыху/км²

Лъэпкъ дэсхэр (2010 гъэ)^[4]

Лъэпкъ	ЦӀыху бжыгъэр	Ӏыхьэр %
адыгэхэр	7 026	98,9 %
адрейхэр	80	1,1 %
псори	7 106	100 %

ЕджапӀэхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Курыт еджапӀэ № 1
Курыт еджапӀэ № 2

Сымаджэш[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Зы къуажэ сымажэшрэ зы къедзыгъуэ сымаджэшрэ дэтхэщ.

Дин[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Зы мэжджыт дэтщ. ЕТӀуанэр ящӀыну къуажэдэсхэм я мурадщ.

Экономикэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Къуажэм ину щаужьащ бэтрэджан, нащэ икӀи нэгъуэщӀ къэкӀыгъэхэр нэхъ къагъэкӀ. Къуажэм теплицэкӀэ зэрпхьпр.

ЦӀэрыӀуэ къыщыхъуахэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

ХьэхъупӀащэ Ӏэсхьэд и къуэ Амирхъан — адыгэ тхэкӀуэ, усакӀуэ.

Гулъытэгъуэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

ТехьэпӀэхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Аруан къедзыгъуэ сайтым къужэм и напэкӀуэцӀ

[1] Урысей псо джылэ ис къэбжын 2010-гъэм ирагъэкӀуэкӀам къыхэкӀыу

[2] Урысейм и муниципалнэ къэгъэхъуахэм 2012-гъэм ЩӀышылэм и 1-м ирихьэлӀэу джылэ дэсахэр

[3] Урысейм и муниципалнэ къэгъэхъуахэм 2013-гъэм ЩӀышылэм и 1-м ирихьэлӀэу джылэ дэсахэр

[4] Ещанэ том. ЕплӀанэ таблицэ. Къэбэрдей-Бэлъкъэрым джылэ исыр лъапкъыгъуэкӀэ зэрыугуэшар, Урысей псо джылэ ис къэбжын 2010-гъэм ирагъэкӀуэкӀам къыхэкӀыу

[1]

[2]

[3]

[4]

е·т·г Аруан куей
Къалащхьэр	Нарткъалэ
Къуажэхэр	Аруан • Джэрмэншыч • Докъушыкъуей • Ишхъэрэ Къуэжьыкъуей • Къэхъун • Мэрзэхъу • Псыгуэнсу • Псыкуэд • Псынабэ • ФӀыцӀэпс • Шытхьэлэ