Тхъуэжьей
Тхъуэжье́й, Тхъожъе́й, Тхъожъы́е — нарт хъыбархэм Сосрыкъуэ и алп шы хы лъашӀэм къыщыхъуа. Сосрыкъуэ и ӀохухэмкӀэ дэчэнджэш, уэгуми дэлъэтеиф, хыми икӀыф, къытекӀуэн шы Нарт хэкужъым имыс, и тӀасхъапӀэр и лъабжъэхэра — псыхъуэм дэлъ нывэжгъехэм дежь жэфкъым.
КъэхъукӀэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Хъыбар «Сосрыкъуэрэ Емынэжърэ» къызэриӀуатэмкӀэ, нартхэм я ху джылэ Емынэжъым я фӀидыгъуам Сосрыкъуэ пожьэр къахуихьыжьыну. Ауэ джылэр Сосрыкъуэм къидыгъу къызэрежьэжьым хуэду Емынэжъыр къыкӀэлъохьэ и шымкӀэ, и шым лъэкъуищ нэхъ кӀэмыт шъхьэкӀэ и псынкӀагъым текӀуэн щыӀэкъым Нарт хэкум, ЦӀэунэжъ удым и шыгуартэм къахэкӀа шы ар. А нэуэжъ удым де Сосрыкъуэр йожьэ зы шы къихьыным шъхьэкӀэ, унафэ ирет удым, джэщищкӀэ Сосрыкъуэм шыгуартэр игъэхъуну - зы шы щымыкӀыу джэщищыр ихьмэ, хэду и гуартэм зыхуэр къыхыригъэхыну егъэгугъэ. Япэре джэщым шыгуартэр зэбгырожри мэзым кӀолъадэхэ; дыгъужъхэр къыдоӀэпыкъур Сосрыкъуэм къыхукӀахужьурэ, етӀонэре джэщым шы гуартэр уэгум долъэтехэ къуалэхэр къыдоӀэпыкъухэр къырахухыжьурэ, удыжъым ар фӀэгъэшъэгъуэн мэхъур пщэджыжь къэс зы шы хущымыкӀыу Сосрыкъуэм къызэрихужьыр и гуартэр. Ещанэре джэщым шыхэр хым холъадэхэ, бжъэжъейхэр къыдоӀэпыкъу абым Сосрыкъуэ, шыгуартэр къыхухахужьу. Ещанэре пщэджыжьым удыжъым шыгуартэр ебжри зы шы леуэ къыхокӀыр, шыбз Тхъожъым и шыкӀэрауэ къыкӀокӀ ар, хы лъашӀэм къыщилъхуа шыкӀэ. Удыжъыр Сосрыкъуэр хегъадэри шы къыхихыну Тхъожъ и шыкӀэр Сосрыкъуэм къыхех. ЦӀэуэ триӀуэр Тхъожъей.
ШыкӀэм дэкӀыгъу Сосрыкъуэр къожьэжьыр, къыздэкӀуэжьым Тхъожъеир Сосрыкъуэм йолъэӀу иутӀыпщу и анэм иджыри зэ и быдзычэ ефу къигъэзэжьыну, Сосрыкъуэр арэзыуэ егъакӀуэ. ШыкӀэм кӀэху къегъэзэжьыр, Сосрыкъуэр и кӀыбым трегъэтӀысхьэри Емынэжъым идежь макӀуэхэ ху джылэр къытрахыжьыну.
Хъыбар къэӀохугъуэхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Мы тхыгъэм и лъэныкъуэр иджыри итхакъым. Википедиэм хэтхэм я зым зэригугъэмкӀэ, мыбдежьым итын хуэйр тегъэпсыхьэуэ тхыгъэ нэгъэса.
Проэктым удэӀэпыкъуфыну, мы тхыгъэм и лъэныкъуэр нэбгъэсмэ. |
Тхъожъей и кӀуэдыкӀэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Мы тхыгъэм и лъэныкъуэр иджыри итхакъым. Википедиэм хэтхэм я зым зэригугъэмкӀэ, мыбдежьым итын хуэйр тегъэпсыхьэуэ тхыгъэ нэгъэса.
Проэктым удэӀэпыкъуфыну, мы тхыгъэм и лъэныкъуэр нэбгъэсмэ. |
Тхыгъэхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
- Нартхэр — адыгэ эпос. ХьэдэгъалӀэ Асчэр. Мыекъуапэ. 1969 гъ.
- Нартхэр. Налшыч. 1995 гъ.
Шыхэр |
||
---|---|---|
Шым теухуа щӀэныгъэхэмрэ зехуэнымрэ |
Шым и Ӏэплъэпкър • Шым и Ӏусыр • Шыгуартэ • Шым и кӀэлъыплъыгъуэр • Шы зехуэныгъэ • Шы плъыфэр • Шым и зэхэзекӀуэкӀэхэр | ![]() |
Шыджэгухэмрэ спортымрэ | Шы зехуэным теухуа псалъалъэ • Шыджэгухэм я тхылъ • Шы щӀэщӀэгъуэ • ШхуэӀу • Шхуэ • Уанэ • Шыгъажэ • Шэсыныр • Шыгъажэхэр Олимпиэ джэгухэм • Гъэлъэгъуэнхэр • Шуун Ӏэсагъэ | |
Эволуциэмрэ тхыдэмрэ | Шыр Ӏэсэ зэрыхъуар • Шыхэр зауэм • Шыхэр Лъэхъэнэ Курытхэм • Шыхэр Ишъхъэрэ Азиэм и тхыдэм • Шыхэр Япэрей дунейпсо зауэм • Шыхэр ЕтӀуанэ дунейпсо зауэм • Шыхэр Адыгэ Хэкум и тхыдэм | |
Уанэшхэмрэ пэмыкӀ лӀэужъыгъэхэмрэ |
Шы лӀэужъыгъэхэм я тхылъ • Шы Ӏэлмэхэр • Шыгушхэр • Шы хуабэлъхэр • Шыгъажэшхэр • ЗекӀуэшхэр • Шыд • Зебрэ • Губгъуэшыд • Къыдыр • Зеброид | |
Категориэ:Шыхэр |
Last edited 6 years ago by YiFeiBot
![]() |
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. Мы псалъашъхьэр зэфӀэкӀыгъуэфкӀэ нэхъ тэрэзымкӀэ зэхъукӀын хуэй. |