Мэлайзиэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр
цӀ r2.7.1) (робот добавил: tw:Malaysia |
цӀ r2.7.2) (робот удалил: as:মালয়েচিয়া; косметические изменения |
||
13 сатырыр | 13 сатырыр | ||
|region = |
|region = |
||
|CoordScale = |
|CoordScale = |
||
|Бзэхэр = [[ |
|Бзэхэр = [[мэлаибзэ]] |
||
|Щыхалъхьар = 1957 |
|Щыхалъхьар = 1957 |
||
|Къалэ нэхъыщъхьэр = [[ |
|Къалэ нэхъыщъхьэр = [[Куала Лумпур]] |
||
|ӀэнатӀэ хабзэр = [[ |
|ӀэнатӀэ хабзэр = [[федерациэ]] [[конституциэ пащтыхьей]] |
||
|Къалэ нэхъ инхэр = [[ |
|Къалэ нэхъ инхэр = [[Куала-Лумпур]] |
||
|Тхьэмадэхэм я пӀэхэр = Пэштыхъэй</br>Премиер-министр |
|Тхьэмадэхэм я пӀэхэр = Пэштыхъэй</br>Премиер-министр |
||
|Тхьэмадэхэр = [[ |
|Тхьэмадэхэр = [[Мизан Зайнал Абидин]]</br>[[Наджиб Тун Разак]] |
||
|И инагъымкӀэ и пӀэр = 64 |
|И инагъымкӀэ и пӀэр = 64 |
||
|ШӀыпӀэр = 329 758 |
|ШӀыпӀэр = 329 758 |
||
32 сатырыр | 32 сатырыр | ||
|ВКӀуП-мкӀэ и пӀэр = 30 |
|ВКӀуП-мкӀэ и пӀэр = 30 |
||
|ВКӀуП-цӀыхум техуэр = 14 081 |
|ВКӀуП-цӀыхум техуэр = 14 081 |
||
|Валутэр = [[ |
|Валутэр = [[Ринггит]] |
||
|Доменхэр = [[ |
|Доменхэр = [[.my]] |
||
|Телефон кодыр = 60 |
|Телефон кодыр = 60 |
||
|Къагъэсэбэп зэманыгъуэхэр = +8 |
|Къагъэсэбэп зэманыгъуэхэр = +8 |
||
41 сатырыр | 41 сатырыр | ||
'''Мэлайзиэ''' ({{Lang-ms|Malaysia}}) — [[Азиэ ипшъэ къуэкӀыпӀэ|Азиэ ипшъэ къуэкӀыпӀэм]] щыщ [[къэрал]]. Ар [[Хъутей хы ипшъэ|Хъутей хы ипшъэм]] тӀууэ еугуэч: |
'''Мэлайзиэ''' ({{Lang-ms|Malaysia}}) — [[Азиэ ипшъэ къуэкӀыпӀэ|Азиэ ипшъэ къуэкӀыпӀэм]] щыщ [[къэрал]]. Ар [[Хъутей хы ипшъэ|Хъутей хы ипшъэм]] тӀууэ еугуэч: |
||
* [[ |
* [[КъуэхьэпӀэ Мэлайзиэ]] (зэреджэр — Мэлайэ) [[Мэлакка хытӀыгуныкъуэ|Мэлакка хытӀыгуныкъуэм]] ипшъэр еубыд, ипшъэмкӀэ и гъунапкъэхэр [[Сингэпур|СингэпурымкӀэ]], ишъхъэрэмкӀэ [[Сиам|СиамымкӀэ]] йокӀуэкӀ. [[Мэлаккэ псыдэж|Мэлаккэ псыдэжым]] адэкӀэ [[Индэнезие|Индэнезиери]]. |
||
* [[ |
* [[КъуэкӀыпӀэ Мэлайзиэ]] (Сэбахьрэ Сэрэуакъ провинциэхэр) [[Калимантан]] хытӀыгушхуэм и ишъхъэрэ къуэхьэпӀэм тетшъ. Хы лъэныкъуэмкӀэ [[Бруней|Брунейм]] и гъунапкъэхэр йокӀуэкӀ, ипшъэмкӀэ Индэнезиер игъунэщ. |
||
== Къэрал зэхэтыкӀэр == |
== Къэрал зэхэтыкӀэр == |
||
84 сатырыр | 84 сатырыр | ||
[[ar:ماليزيا]] |
[[ar:ماليزيا]] |
||
[[arz:ماليزيا]] |
[[arz:ماليزيا]] |
||
[[as:মালয়েচিয়া]] |
|||
[[ast:Malasia]] |
[[ast:Malasia]] |
||
[[az:Malayziya]] |
[[az:Malayziya]] |
02:31, 23 Мэлыжьыхь 2012 версие
Мэлайзиэ мэл.-бз. Malaysia | |||||
| |||||
Гоуидзэр: «Bersekutu Bertambah Mutu» | |||||
Къэрал уэрэд: «Negaraku» | |||||
Щыхалъхьар | 1957 | ||||
Нэхъышъхьэбзэхэр | мэлаибзэ | ||||
Къалэ нэхъышъхьэр | Куала Лумпур | ||||
Къалэ нэхъ инхэр | Куала-Лумпур | ||||
ӀэнатӀэ хабзэр | федерациэ конституциэ пащтыхьей | ||||
Пэштыхъэй Премиер-министр |
Мизан Зайнал Абидин Наджиб Тун Разак | ||||
ШӀыпӀэр • Псори • % псым пӀэуэ иубыдыр |
64-нэ дунем 329 758 км² 0,3 | ||||
Къэралым и джылэр • ЗэралъытэмкӀэ (2009) • Ӏувагъыр |
28,310 млн цӀыху (43-нэ) 85,8 цӀыху/км² | ||||
ВКӀуП • КъыхэкӀыр (2008) • Зы цӀыхум къытехуэр |
$384 млрд. (30-нэ) $14 081 | ||||
Сомыр (Валутэр) | Ринггит | ||||
Интернет-доменхэр | .my | ||||
Телефон кодыр | +60 | ||||
Зэманыгъуэхэр | +8 | ||||
Мэлайзиэ Уикисурэтылъэм |
Мэлайзиэ (мэл.-бз. Malaysia) — Азиэ ипшъэ къуэкӀыпӀэм щыщ къэрал. Ар Хъутей хы ипшъэм тӀууэ еугуэч:
- КъуэхьэпӀэ Мэлайзиэ (зэреджэр — Мэлайэ) Мэлакка хытӀыгуныкъуэм ипшъэр еубыд, ипшъэмкӀэ и гъунапкъэхэр СингэпурымкӀэ, ишъхъэрэмкӀэ СиамымкӀэ йокӀуэкӀ. Мэлаккэ псыдэжым адэкӀэ Индэнезиери.
- КъуэкӀыпӀэ Мэлайзиэ (Сэбахьрэ Сэрэуакъ провинциэхэр) Калимантан хытӀыгушхуэм и ишъхъэрэ къуэхьэпӀэм тетшъ. Хы лъэныкъуэмкӀэ Брунейм и гъунапкъэхэр йокӀуэкӀ, ипшъэмкӀэ Индэнезиер игъунэщ.
Къэрал зэхэтыкӀэр
Мэлайзием зыкъегъэлъагъуэ къэралцӀыкӀу 13-рэ федералым еуэ шӀыпӀищрэ зэхэт зи пащтыхь чэзуурэ къызыхах фидирал конституцэ пащтыхьейщ. Абыхэм ящыщ штат 11-рэ фидирал щӀыпӀитӀрэ Мэлаккэ хытӀыгуныкъуэм тещ, я штатитӀрэ зы фидирал шӀыпӀэмрэ Калимантан хытӀыгум. ШтатитӀыр пащтыхьейщ, абыхэм ящыщ блы - сулътӀанейхэщ, зыр - раджастанщ, зыр ауэ сытыми дипертуанщ. Адрей штатиплӀыр губерниэхэщ. Фидирал щӀыпӀэхэр къэрал Хабзащхьэм егъэзахуэ. Илъэситху къэс къэралцӀыкӀухэм зы пащтыхьымрэ абы и къуэдзэмрэ къыхах. Мэлайзием я пащтыхьым зэреджэр янг ди пертуан агонг.
Къэралым хабзэу хъуар губернаторхэмрэ штатхэм я нахъыщхьэхэмрэ аразы ямыщӀауэ къагъэсэбэпыну хуткъым. Ар пащтыхьым и къарум емылъытауэ.
Мэлайзием и Пэрламентыр тӀууэ еугуэш: ищхьэ пэлат (штатхэмрэ фидирал щӀыпӀэхэмрэ я зэхуэс), ищӀагъ пэлат (Синат). Ищхьэ пэлатым и ухуэныгъэр хэхыгъуэм тещӀыхьащ. ИщӀагъ пэлатыр штат къэсыху щыщитӀрэ пащтыхьым езым къыхих щыщхэмкӀэ зэхэтщ.
Пащтыхьым и къулыкъум и мыгьэнэр Япэрыт Министрэм деж щеух. Къэралым и Ӏуэхухэр, политикэр, абым егъэзащӀэ.
Мэлайзием дин щхьэхуит яӀэщ. ЦӀыхум езым сытхуэдэ дин иӀыгъынуми езым къыхихыну хуитыныгъэ кэнституцым къырет. Ауэ жылэдэсхэм я нахъыбэм (60%) мыслимэндиныр яӀыгъщ.
Мэлайзием и Япэрыт Министрэхэр
- 1963—1970 — Абдул Рахьман
- 1970—1976 — Абдул Разакъ
- 1976—1981 — Хъусен Онн
- 1981—2003 — Мэхатхьир Мыхьамэд
- 2003—2009 — Абдула Ахьмэд Бэдауи
- 2009 — Мохьд Наджиб бин Тун Хьэджи Абдул Разакъ
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ хэкумэтхымкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. Мы псалъашъхьэр зэфӀэкӀыгъуэфкӀэ нэхъ тэрэзымкӀэ зэхъукӀын хуэй. |