ЦӀыжьдадэ

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
ЦӀыжьдадэ
ЦӀыжьдадэ
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр
Лъэпкъышхуэ: Псэушъхьэхэр
Типхэр: Кордэхэр
Тип къуэдзэ: ДжабэрыӀэхэр
ХэкӀ: Къуалэбзухэр
ХэкӀыгъуэ: Унэбзу хэкӀыгъуэр
Лъэпкъ: ЦӀыжьдадэ лъэпкъыр
Лъэпкъыгъуэ: ЦӀыжьдадэхэр
ЛӀэужъыгъуэ: ЦӀыжьдадэ
Латин цӀэр
Parus major
(Linnaeus, 1758)
И щӀыпӀэр
сурэт


Систематикэ
УикилӀэужьыгъуэм


Сурэтхэр
Уикисурэтылъэм

ITIS 561864
NCBI 9157
Parus major

ЦӀыжьдадэ (лат-бз. Parus major) — цӀыжьдадэ лъэпкъым щыщ лӀэужьыгъуэщ.

Теплъэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

ТхыцӀэр гъуэжь-удзыфэщ, ныбэ щӀагъыр гъуэжьщ. Бгъэм, кӀэ щӀагъым нэсу, кусэ фӀыцӀэ ирокӀуэ. Щхьэщыгур, пщэбгъухэр, жьэгъур, хулъащхьэр фӀыцӀэ-лыдщ, щӀыхуфэ къыщэуэу. Щхьэбгъухэр хужьщ. И лъэпкъым я нэхъ пӀащэхэм ящыщщ.

Здэпсэухэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Щопсэу Еуропэм, Азиэм (я ищхъэрэм щымыхъукӀэ), Ищхъэрэ Африкэм. Ищхъэрэ Къаукъазым и бжьей мэзхэм щыкуэд икӀи щынэхъ дахэ къуалэбзущ. Лъэтэжкъым.

Нэхъыбэр щогъуалъхьэ жыгуӀухэм я абгъуэ, кӀэпхъхэм я гъуэ бгынэжахэм.

Ӏусыр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

ЦӀыжьдадэхэм мыхьэмышх ящӀкъым — Ӏусым хохьэ хьэпӀацӀэхэр, гъудэбадзэхэр, жылэ, мэракӀуэ зэмылӀэужьыгъуэ.


Тхылъхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

  • Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкеск къ. 2007 гъ.