Ныбгъуэ
Ныбгъуэ | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
Латин цӀэр | ||||||||||||||||
Coturnix coturnix Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||
|
Ныбгъуэ (лат-бз.: Coturnix coturnix) — псэушъхьа, бзу, мэзджэд лъэпкъым ящыщ.
Аплъэпlкъыр[гъэтэрэзын | edit source]
Кlыфэм икlыхьагъыр см. 16-20, ихьалъагъыр г. 80-145.
Ицыр пшахъуэфу щыт, шъхьашыгум, кlыбым, кlапэцхэм фlыцlафу, цыху хэпхъауэ щыт, нэкlыбым плъыжьу цыхэр щыт. Хъухэм нэкlур плъыжь-къуафlцlафу щыт, бгъэр плъыжь, жэпкъымрэ тэмакъымрэ фlыцlэ. Анэкlэхэм я жэпкъымрэ тэмакъымрэ пшахъуэфэ, псыфу щыт, бгъэмрэ лъэныкъуитlхэмрэ тет цыхэм гъуабджэ-къуафlцlу хэпхъа ( уэгу ).
Здэпсохэр[гъэтэрэзын | edit source]
Ныбгъуэхэр Еуропэм, Африкэм, Къуэхьапlэ Азиэм, Урысейм къуэкlыпlэ лъэныкъуэмкlэ Байкалым нэс щопсоухэ. Губгъуэхэм иэ къушъхьахэм щопсоу, Шlымахуэкlэ Африкэм Ипшъэ-Къуэхьапlэ Азиэм мэкуэчхэ (Ипшъэ Африкэмрэ Индостанымрэ). Бгъуэ здашъыр, къыздырачыр Еуропэ псомрэ Азиэмрэ, Палестинэмрэ, Ираным, Туркистаным.
Зэрзэпыхьахэр[гъэтэрэзын | edit source]
Удзым къэкlын зэркlидзу, ныбгъуэм кlиин кlедзэ, хъухэм зэзэуэн кlадзэ анэкlэхэм шъхьакlэ. Ябгъуэхэр шlым щашъыр. Анэкlэм дждыкlэ 8-20 хуэдиз егъэтlылъ, я фэр псыфу щыту къуафlцlэ, гъуабджэ яхэпхъауэ. Джэдыкlэхэм махуэ 15-17 тес, хъур хэмыту, изакъуэ къыречыр.
Зэрыпсохэр[гъэтэрэзын | edit source]
Гуэдзыр щыхъум идей ныбгъуэхэр губгъуэмкlэ хэтысхьан кlадзэри кlэху пчэр мэхъухэ. Куэчын щыкlадзэр шыщхьэIум икlэм щыкlэдзауэ фокIадэм икlэм нэгъунэ. Яшхыр нэхъыбу къэкlыгъэ ( джылэ, тхьампэ-къэтlэпl, гъуэч ), макlыу цlыв lамэ