Ныбгъуэ

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
Ныбгъуэ
Ныбгъуэ
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр
Лъэпкъышхуэ: Псэушъхьэхэр
Типхэр: Кордэхэ
Тип къуэдзэ: ДжабэрыӀэхэ
ХэкӀ: Къуалэбзухэр
ХэкӀыгъуэ: Джэд теплъэ хэкӀыгъуэр
Лъэпкъ: Мэзджэд лъэпкъыр
Лъэпкъыгъуэ: Ныбгъуэхэр
ЛӀэужъыгъуэ: Ныбгъуэ
Латин цӀэр
Coturnix coturnix Linnaeus, 1758


Систематикэ
УикилӀэужьыгъуэм


Сурэтхэр
Уикисурэтылъэм

ITIS 553871
NCBI 9091

Ныбгъуэ (лат-бз.: Coturnix coturnix) — псэушъхьа, бзу, мэзджэд лъэпкъым ящыщ.

АплъэпӀкъыр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

КӀыфэм икӀыхьагъыр см. 16-20, ихьалъагъыр г. 80-145.

Ицыр пшахъуэфу щыт, шъхьашыгум, кӀыбым, кӀапэцхэм фӀыцӀафу, цыху хэпхъауэ щыт, нэкӀыбым плъыжьу цыхэр щыт. Хъухэм нэкӀур плъыжь-къуафӀцӀафу щыт, бгъэр плъыжь, жэпкъымрэ тэмакъымрэ фӀыцӀэ. АнэкӀэхэм я жэпкъымрэ тэмакъымрэ пшахъуэфэ, псыфу щыт, бгъэмрэ лъэныкъуитӀхэмрэ тет цыхэм гъуабджэ-къуафӀцӀу хэпхъа ( уэгу ).

Здэпсохэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Ныбгъуэхэр Еуропэм, Африкэм, КъуэхьапӀэ Азиэм, Урысейм къуэкӀыпӀэ лъэныкъуэмкӀэ Байкалым нэс щопсоухэ. Губгъуэхэм иэ къушъхьахэм щопсоу, ШӀымахуэкӀэ Африкэм Ипшъэ-КъуэхьапӀэ Азиэм мэкуэчхэ (Ипшъэ Африкэмрэ Индостанымрэ). Бгъуэ здашъыр, къыздырачыр Еуропэ псомрэ Азиэмрэ, Палестинэмрэ, Ираным, Туркистаным.

Зэрзэпыхьахэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Удзым къэкӀын зэркӀидзу, ныбгъуэм кӀиин кӀедзэ, хъухэм зэзэуэн кӀадзэ анэкӀэхэм шъхьакӀэ. Ябгъуэхэр шӀым щашъыр. АнэкӀэм дждыкӀэ 8-20 хуэдиз егъэтӀылъ, я фэр псыфу щыту къуафӀцӀэ, гъуабджэ яхэпхъауэ. ДжэдыкӀэхэм махуэ 15-17 тес, хъур хэмыту, изакъуэ къыречыр.

Зэрыпсохэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Гуэдзыр щыхъум идей ныбгъуэхэр губгъуэмкӀэ хэтысхьан кӀадзэри кӀэху пчэр мэхъухэ. Куэчын щыкӀадзэр шыщхьэӀум икӀэм щыкӀэдзауэ фокӀадэм икӀэм нэгъунэ. Яшхыр нэхъыбу къэкӀыгъэ ( джылэ, тхьампэ-къэтӀэпӀ, гъуэч ), макӀыу цӀыв Ӏамэ

Сурэтылъэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]