Къашыргъащхъуэ

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
Къашыргъащхъуэ
Къашыргъащхъуэ
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр
Лъэпкъышхуэ: Псэушъхьэхэр
Типхэр: Кордэхэр
Тип къуэдзэ: ДжабэрыӀэхэр
ХэкӀ: Къуалэбзухэр
ХэкӀыгъуэ: Къэргъей теплъэ хэкӀыгъуэр
Лъэпкъ: Къашыргъэ лъэпкъыр
Лъэпкъыгъуэ: Къашыргъэхэр
ЛӀэужъыгъуэ: Къашыргъащхъуэ
Латин цӀэр
Accipiter nisus
Linnaeus, 1758
И щӀыпӀэр
сурэт
    здигъуалъхьэр
    гъэпсом
    щӀымахуэр здырихыр


Систематикэ
УикилӀэужьыгъуэм


Сурэтхэр
Уикисурэтылъэм

ITIS 175333
NCBI 211598
Accipiter nisus
Accipiter nisus

Къашыргъащхъуэ (лат-бз. Accipiter nisus) — къашыргъэ лъэпкъщ, къуалэ-бзуушхщ.

Теплъэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Теплъэр зэфэзэщу щхъуэщ, пщэ щӀыбагъым ӀэпапӀэ хужьхэр хэсу, ныбэ щӀагъым кусэ гъуабжафэхэр зэпокӀуэкӀ. Анэр нэхъ пӀащэщ, тхыцӀэми гъуэбжафэ кусэхэр хэлъщ.

Здэпсэухэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Урысейм и щӀыпӀэ бжыгъэм (Къаукъазри хиубыдэу), КъухьэпӀэ Еуропэм, Ищхъэрэ-КъухьэпӀэ Африкэм, Азиэм. Къашыргъащхъуэхэр гъэ къэси а зы щӀыпӀэращ здэгъуалъхьэр, абгъуэжьым и гъунэгъуу щӀэ ящӀурэ. Абгъуэр нэхъыбэу зыфӀищӀыхьыр уэздыгъей жыгхэращ. Гъуэлъхьэжыр анэм изакъуэщ. Хъур абы доӀэпыкъу.

Ӏусыр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Бын щапӀ зэманым Ӏусыр нэхъыщхьэу къуалэбзу жьгъейщ, ауэ анэхэм джэд щаукӀ къохъу. Дзыгъуи яшх.

Шэныр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Брэм А. зэритхымкӀэ [1], къашыргъащхъуэр цӀыхум щышынэми, адрей къуалэбзухэмкӀэ хуабжу гуейщ. Зэрыхахуэм къинэмыщӀауэ сыт хуэдэ щытыкӀэ имыхуами Ӏэнкун хъукъым икӀи хьылэщ, гъуогушхуэхэм уащыхуозэ дыгъуакӀуэ-хъунщӀакӀуэхэщ. Хьэлэмэтщ, ӀэкӀуэлъакӀуэу къалэбзу жьгъейхэр къызэригъэпцӀэфыр, абы папщӀэ мэзкъанжэм и лъэтэкӀэм зыпещӀыж. ЗэщакӀуэм иужь здитым ар апхуэдизу щӀехьэщэри, унэ, вагон кӀуэцӀым щыщӀэлъатэ, цӀыхухэм ис гъуогурыкӀуэхэм щажэхэуэ къохъу.

Гулъытыгъуэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

  1. Брэм А. Э. Жизнь животных, в 3-х тт., т. 2 «Птицы». Мэзкуу. ТхылътедзапӀэ «Тера» — «Terra». 1992 гъ.

Тхылъхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

  • Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкесск. 2007 гъ.