ПсыхэуэщӀыбыпцӀэ
ПсыхэуэщӀыбыпцӀэ | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
Латин цӀэр | ||||||||||||||||
Ciconia ciconia Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||
|
ПсыхэуэщӀыбыпцӀэ (лат-бз. Ciconia ciconia) — псыхэуэбзагуэ лъэпкъым щыщ лӀэужьыгъуэщ.
Теплъэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Къуалэбзу пӀащэщ; лъакъуэ, пщэ, пэ кӀыхьщ. Къешэч ч. 3,5-4, дамэ лъэныкъуэр см. 58-61. Теплъэ нэхъыщхьэр хужьщ, дамэкӀэхэр фӀыцӀэ-лыдщ, абы папщӀэ щыщыткӀэ дамэ зэгуэлъхьахэм и щӀыб щӀагъым къыщыщӀэдзауэ и кӀэм нэс зэфэзэщу фӀыцӀэу болъагъу. Пэмрэ лъакъуэхэмрэ плъыжьщ. Анэхэр мащӀэу нэхъ цӀыкӀущ, ауэ теплъэкӀэ хъум ещхьщ. Моногамнэхэщ — зэхъузэбзхэр я гъащӀэ псом зэгъусэщ.
Здэпсэухэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
ЩыӀэщ Еуропэм, КъаукъазщӀыбым, Анадолейм, Къажэрым, Африкэм и Ищхъэрэ-КъуӀэпӀэм. ЩӀымахуэр Африкэм щрах. ПсыхауэщӀыбыпцӀэхэр щогъуалъхьэ къуажэхэм я гъунэгъуу, псэуалъэ зэхуэмыдэхэм я щхьэхэм, жыгхэм, телджырам пкъуохэм.
Ӏусыр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Щошхэ псыпцӀэхэм, мэкъупӀэ псыӀэхэм. Я Ӏусыр псыхэуэ псоми яхуэдэу, псэущхьэщ — хьэндыркъуакъуэ, шындырхъуо, хьэпщхупщ, бдзэжьей, дзыгъуэ, тхьэкӀумэкӀыхь шыр, нэгъуэщӀхэри.
![]() |
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ орнитологиэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |
Тхылъхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
- Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкеск къ. 2007 гъ.