КӀыгуугу
| КӀыгуугу | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
| Латин цӀэр | ||||||||||||||||
| Cuculus canorus Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||
|
КӀыгуугу (лат-бз. Cuculus canorus) — и цӀэджэгъу лъэпкъым, хэкӀыгъуэм щыщщ.
Теплъэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Хъухэм я тхыцӀэр, кӀэр — щхъуэ-фӀыцӀафэщ; жьэгъур, бгъэгур, хулъащхьэр — нэхъ хужьщ; и щӀагъыр тэхущ, кусэ фӀыцӀэхэр зэпырыкӀыу; и нэхэри абыхэм я хъуреягъри гъуэжьщ. Анэхэр нэхъ гъуэбжафэщ.
Здэпсэухэмрэ шэнымрэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
Урысейм щыпсэухэр щӀымахуэм Африкэм, Индиэм, нэмыщӀ хуэбапӀэхэм мэлъэтэж. Гъуалъхьэкъым. И джэдыкӀэхэр (20-м нэсыр) адрей къуалэбзу лӀэужьыгъуэхэм я абгъуэхэм щэхуу ирилъхьэурэ къарырегъэш. КӀыгуугухэм гъатхэ къэси а зы щӀыпӀэра къыздагъэзэжыр.
Ӏусыр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
КӀыгуугухэм бэуэ яшх щыгъыныхь (нэгъуэщӀ къуалэбзухэм Ӏумпэм ящӀхэри хэту), нэхъ мащӀэу — цӀыв, бадзэ пӀащэ, мэракӀуэ.
Адыгэбзэм[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
- Псалъэшэрыуэ «КӀыгуугу и гъыбзэ къреш»
- Къуажэхь «Зы цӀэ изыӀуэжу мыкъурт»
|
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ орнитологиэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |
Тхылъхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
- Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкесск. 2007 гъ.