Къазплъыфэ
| Къазплъыфэ | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
| Латин цӀэр | ||||||||||||||||
| Tadorna ferruginea Pallas, 1764 | ||||||||||||||||
|
Къазплъы́фэ (лат-бз. Tadorna ferruginea) — бабыщ лъэпкъым щыщщ, къазкъуэлэным и «Ӏыхьлы» гъунэгъущ., я инагъкӀи зэрзэщхьэщыкӀ щӀагъуэ щыӀэкъым.
Теплъэр гъуэплъыфэщ, щхьэр нэхъ хужьщ, хъум и пщэм кусэ Ӏузэ фӀыцӀэ къокӀуэкӀ, дамакӀэхэмрэ кӀэмрэ фӀыцӀэщ, дамэхэм удзыфэ Ӏыхьэ мащӀэ яхэлъ. Щогъуалъхьэ Хы Курытым и Ӏэгъуэблагъуэм къыщыщӀэдзауэ КъухьэпӀэ Жыжьэм нэгъунэ. Къаукъазым деж уащыпэщӀэхуэнущ Хы ФӀыцӀэм, тафэ хыкъумхэм я Ӏуфэхэм.
Абгъуэ ещӀ уашхэ, бажэ, нэгъуэщӀ псэущхьэхэм я гъуэ бгынэжа, нэпкъ бгъуэнщӀагъ, цӀыхум и псэуалъэу щытахэм. Здэшхэр и нэхъыбэм щӀыщхьэфэм деж.
Ӏусыр удз жылэ, къэкӀыгъэ, гъудэбадзэ, псы псэущхьэ жьгъейхэрщ. ЩӀымахуэр щырех Хы Курытым и гъунэхэм, Ищхъэрэ Африкэм, Азиэм и ипщэ лъэныкъуэхэм.
Къазплъыфэм и шырхэр щӀэх цӀыхум йосэ, пщӀантӀэм къыщыбгъэхъуфынущ. Къаукъазыкум щыгъуалъхьэ къазплъыфэхэм я нэхъыбэр бжьыхьэм Хы Курыт лъэныкъуэм мэлъэтэж, ауэ щӀымахуэр щрахыну къани къахокӀ. Абыхэм Ӏус щагъуэт псыӀуфэ мыщтхэм.
|
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ орнитологиэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |
Тхылъхэр
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]- Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Брат Хьэсин. Черкесск. 2007 гъ.