Ӏузэв

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
‎(Iузэв къызыхэкӀар)
Ӏузэвым и щытыкӀэ

Ӏузэв — псым и зы къыхэгъэщхьэхукӀа пӀэ, щӀыпӀитӀым я зэхуакум дэлъу псы бассейнитӀыр ерэ абыхэм я ӀыхьитӀыр зэпызыщӀэу щыт.

Ӏузэвхэр зэрызэхадз[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Ӏузэвхэр зэхадз кӀыхьгъкӀэ, бгъуагъкӀэ, кууагъкӀэ. Ахэм нэмыщӀ псы уэрхэм я гъэзапӀэхэмрэ я псынщӀагъымрэ къагъэлъагъуэ. Кхъухьхэр нэхъ щызекӀуэ Ӏузэвхэм лоциэхэр яхузэхалъхьауэ щытщ.

Дунейм и нэхъ кӀыхь дыдэ Ӏузэвыр — Мозамбик Ӏузэвыращ (и кӀыхьагъыр 1760 километрэу мэхъу). Нэхъ бгъуэ дыдэр — Дрейк Ӏузэвыращ (и бгъуагъыр 860 километрэу мэхъу).

Ӏузэвхэм я классификациэхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Ӏузэвхэр хышхуэм и бассейнымкӀэ

  • Ӏузэв, зы хышхуэм и бассейным ит (Дарданеллэ)
  • Ӏузэв, хышхуитӀым я бассейнхэр зэпызыщӀэ (Беринг)

Ӏузэвхэр континентхэмкӀэ

Ӏузэвхэр дуней-ижь статусымкӀэ

  • Ӏузэвхэ, хуит хым и Ӏыхьэхэр ерэ экономикэ зонэхэм я Ӏыхьэхэр зэпызыщӀэ, кхъухьхэр хуиту щызекӀуэ (Сингапур, Баб-Ӏел-Мандеб Ӏузэвхэм хуэдэ)
  • Ӏузэвхэ, къэралитӀым я зэхуакум дэт, дуней-ижь статусымкӀэ зэрзыгурыӀуауэ хамэ къэралхэм а кхъухьхэр хуиту дагъэкӀ хъуну (Каттегат)
  • Ӏузэвхэр, зы къэралым и зэхуакум дэт, къэрал куэдым я кхъухьхэм къагъэсэбэпу, ауэ къэрал зызейм хуейм димыгъэкӀыу щыту (Босфор

Нэхъ пщӀэшхуэ зиӀэ Ӏузэвхэр хышхуэхэмкӀэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Арктикэ Хышхуэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Атлантикэ Хышхуэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Индиэ Хышхуэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Щэху Хышхуэ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]

Иджыри феплъ[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]