Лъэпкъ Зэгуэт Организациэ еджэныгъэм, шъэныгъэм, културэм пылъ
| Лъэпкъ Зэгуэт Организациэ еджэныгъэм, шъэныгъэм, културэм пылъ | |
| Нып | |
| Лъэпкъыгъуэм и типыр | Дунейпсо лъэпкъыгъуэ |
| ЗэхуэсыпӀэр | Париж, Фрэндж |
| Генералу и директор | |
| Лэжьыгъэ гъэзанкӀэ хасэм и тхьэмадэ | |
| Лэжьыгъэбзэр | инджылыбзэ, эспаныбзэ, урысыбзэ, фрэнджыбзэ, китаибзэ, хьэрыпыбзэ |
| Щыхалъхьар | 1945 щакӀуэгъуэм и 16 |
Лъэпкъ Зэгуэт Организациэ еджэныгъэм, шъэныгъэм, културэм пылъ (инджылыбзэкӀэ Unesco — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) — Лъэпкъ Зэгуэт Организациэм къытекӀауэ щыт. Щашъар 16 шъакӀуэгъуэм 1945 гъэм дуней псом хуэсакъыну шъэныгъэм, еджэным, културэм, коммуникациэхэм теухуауэ, ядэӀапыкъуну. И конституциэр пӀэм щыувар 4 шъакӀуэгъуэм 1946 гъэм, 20 къэралхэм хагъэкӀуэтыкӀауэ. Унэнэхъышъхьар Париж дэт, нэхъышъхьу тетыр Ирина Бокова, Балгариэ къэралым щыщ.
Зыпылъхэр цӀыхухэм я зэфӀэувэкӀэр, лъэжьыгъэр, културнэ шъэныгъэхэр нэхъ ин щашъкӀэ нэхъ щыхэхъуэкӀэ я лъэпкъ хабзэхэр ямыгъэкӀуэду, зарахьурэ ахэр яшъынум, еджэныр дуней псом и лъэныкъу хъуам яӀану пылъхэ.
Еджэныгъэм идежь организациэр нэхъ зыпылъыр егъэджакӀуэхэм, унагъуэхэм, унэхэм я зэхэтыкӀэр проэкт яшъурэ, школхэр яшъыну абыхэм яхуэныкъу хъуар якӀэтыну еджэфын, лэжьэфын шъхьакӀэ.
Културэм и елэжьэныр зытегъэпсыхьар хабзэм нэхъ пылъыну-зэрахьану лъэпкъ тхыбзэ зымыӀахэм я усэхэр, хъыбарыжъхэр тхылъу къыдагъэкӀыну, тхыдэхэм иратхэну, тхылъ еджэныр джылэм къаублэну.
Нэхъышъхьу Тетахэр
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
| ЦӀэр | Къэралыр | Щытетар | |
|---|---|---|---|
| 1. | Джулиан Хакслей | 1946–1948 | |
| 2. | Хайме Торрес Бодэт | 1948–1952 | |
| 3. | Джон Уилкинсон Тэйлор | 1952–1953 | |
| 4. | Лутэр Харис Эванс | 1953–1958 | |
| 5. | Витторино Веронесе | 1958–1961 | |
| 6. | Рене Меё | 1961–1974 | |
| 7. | Амадоу-Матар М'Боу | 1974–1987 | |
| 8. | Федерико Майор Сарагоса | 1987-1999 | |
| 9. | Коичиро Мацуура | 1999–2009 | |
| 10. | Ирина Бокова | 2009–2017 | |
| 11. | Audrey Azoulay | 2017–Иджыри къыздынэс |