Гусэр Мухьэммэд-Зэхьид
| Гусэр Мухьэмэд-Зэхьид эл-Кэусэри | |
| Ефенды | |
| Къыщыхъуар: | 1878 |
| Дунейм щехыжар: | 1952 |
| Диныр: | Ислъам (Хьанэфи-Матуриди) |
| Лъэпкъыр: | Адыгэ |
Гусэр Мухьэммэд-Зэхьид, Хьэсэн-Хьилми и къуэ ("эл-Кэусэри"; хьэр-бз. محمد زاهد الكوثري; тыр-бз. Muhammed Zâhid Kevserî) Уэсмэн Империэм щыщ Адыгэ Ислъам теолог.[1] Ар нэхъ пажэ дыдэу ялъытэ ислъам щӏэныгъэлӏхэм ящыщщ. Абы Хьэнэфи-Матуриди мэзхьэбыр ихъумащ икӏи Сэлэфи/Уэхьэби гупсысэкӏэм пэщӏэуващ.[1][2][3]
Биографие
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]Гусэр[1] Мухьэммэд-Захьид Хьэсэн "ал-Кэусэри" 1879 гъэм Дюзджэ къалэм адыгэ унагъуэм къыщалъхуащ. И адэ Гусэр Хьэсэн Хьилми 1831 гъэм Шэбзэр щӏыпӏэм къыщалъхуащ Адыгэ Хэкум. Хьэсэн Хьилми езыри ислъам щӏэныгъэлӏт, икӏи Хэкум егъэджакӏуэу щылэжьащ ЦӀыцӀэкӀун (Адыгэ лъэпкъгъэкӏуэд) и зэманым Тыркум ирагъэкӏын и пэ. 1863 гъэм Хьэсэн Хьилми Тыркум кӏуащ.[1]
Мухьэммэд-Зэхьид Ал-Кэусэрим еджапӏэ куэдым щеджащ, егъэджакӏуэ куэдым я деж щӏэныгъэ щызригъэгъуэтащ, и адэри абыхэм яхэту.[1] Тырку Кемалист хъукумэтым ислъам щӏэныгъэлӏ куэд яубыду, адыгэбзэри щагъэтӏыгъуэм, ар Тыркум икӏри Мысырым кӏуащ. Мысырым тхылъ куэд щитхащ икӏи дуней псом цӏэрыӏуэ щыхъуащ. Абы Хьэнэфи-Матуриди мэзхьэбыр ихъумащ икӏи Сэлэфи/Уэхьэби гупсысэкӏэм пэщӏэуващ. Тхылъ 40-м щӏигъу итхащ. Ар ислъам щӏэныгъэлӏ нэхъыфӏ дыдэхэм ящыщу къалъытэ.[1]
Гулъытэгъуэ
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 İslâm Ansiklopedisi. Türkiye Diyanet Vakfı. "ZÂHİD KEVSERÎ"
- ↑ Bruckmayr, Philipp (2020). "Salafī Challenge and Māturīdī Response: Contemporary Disputes over the Legitimacy of Māturīdī kalām"
- ↑ Mehmet Ali Yargı, “Muhammed Zâhid el-Kevserî (1863-1952), Hayatı, Eserleri ve Fıkhî Görüşleri”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 6, Konya 2005, s. 313-330.