Унэбзу хэкӀыгъуэр
| Унэбзу хэкӀыгъуэр | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Petroica boodang (♂) | ||||||||||
| ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||
|
||||||||||
| Латин цӀэр | ||||||||||
|
Passeriformes (Linnaeus, 1758) | ||||||||||
|
Унэбзу теплъэ хэкӀыгъуэр (лат-бз. Passeriformes) — къызэщӀеубыдэ лъэпкъ, лӀэужьыгъуэ куэд дыдэ.
Хьисэп къызэращӀамкӀэ, щӀыгум къуалэбзу лӀэужьыгъуэ тетым и процент 63 унэбзу хэкӀыгъуэщ, дэни уащыпэщӀэхуэнущ, Антарктидэм къинэмыщӀауэ. Я нэхъыбэр жьгъейщ, курытхэри яхэтщ, г. 3-4-м къыщыщӀэдзауэ 1,100-1,600-рэм нэс къашэч.
Унэбзу хэкӀыгъуэхэр моногамнэщ, хьэӀулэщӀхэщ. Шырхэр джэдыкӀэм къопщ цыншэу, я нэхэр къэмыпщӀауэ. МахуипщӀ хуэдизкӀэ ягъашхэ, апщӀондэхункӀэ цы къатокӀэри абгъуэм къолъэтыкӀ. Къуаргъым къинэмыщӀа, адрей унэбзу хэкӀыгъуэ лӀэужьыгъуэхэм кӀэцӀын яублэ илъэс нэбжым иту. Къуаргъхэм — илъэситӀым. Илъэсым зэщ цы зэрапхъыжыр. Ӏусыр хуабжу зэщымыщщ.
ХэкӀыгъуэм къызэщӀеубыдэ лӀэужьыгъуэ 5,100-рэ, лъэпкъ 66-рэу, хэкӀыгъуэ къуэдзэ плӀыуэ гуэшыжауэ. Ищхъэрэ Къаукъазым икум узщыхуэзэ унэбзу хэкӀыгъуэ лӀэужьыгъуэхэм ятеухуащ орнитолог Молэмусэ Хьэжмурат и лэжьыгъэ щхьэхуэ.
ХэкӀыгъуэ къуэдзэхэр
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]Тхылъхэр
[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]- Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкеск къ. 2007 гъ.
|
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ орнитологиэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |