НапэкӀуэцӀ Кайеннэ и япэрей тхыгъэ щытыкӀэм хэплъэн

{{Infobox settlement
 |статусыр      = [[Къалэ нэхъышъхьэ]]
 |адыгэцӀэр     = Кайеннэ
 |ицӀэдыдэр     = {{lang-fr|Cayenne}}
 |сурэт         = Vueducielcayenne.JPG
 |зыхэхьэр      = 
 |къэрал        = Фрэндж Гуианэ
 |дэмыгъэ       = Blason Cayenne.jpg
 |нып           = Drapeau de la Guyane.svg
 |дэмыгъэм и бгъуагъ = 
 |ныпым и бгъуагъ    = 
 |lat_dir = N |lat_deg = 04|lat_min = 57|lat_sec = 00
 |lon_dir = W |lon_deg = 52|lon_min = 30|lon_sec = 00
 |CoordAddon              = type:city(7500000)_region:GB
 |CoordScale              = 100000
 |къэралым и шӀыпӀэтхыпхъэм и инагъыр  = 300
 |хэкум и шӀыпӀэтхыпхъэм и инагъыр     = 300
 |куейм и шӀыпӀэтхыпхъэм и инагъыр     = 
 |хэкур зыхуэдэр       = 
 |хэку                 = 
 |тхылъым хэкур        = 
 |куейр зыхуэдэр       = 
 |куей                 = 
 |тхылъым куейр        = 
 |лъэпкъыгъуэр зыхуэдэ = 
 |лъэпкъыгъуэ          = 
 |тхылъым лъэпкъыгъуэр = 
 |къэралым и шӀыпӀэтхыпхъэр = 
 |хэкум и шӀыпӀэтхыпхъэр    = 
 |куейм и шӀыпӀэтхыпхъэр    = 
 |кӀуэцӀ гуэшыгъуэр         =  
 |тхьэмадэр зыхуэдэр        = 
 |тхьэмадэ                  = Мариа-Лаурэ Финера-Хорф
 |щыхалъхьа махуэр          = 1643
 |япэреуэ и гугъыр          = 
 |и цӀэуэ щытахэр           = 
 |статус щыкӀэдзауэ         = 
 |и инагъыр                 = 23,5
 |лъагагъэр зыхуэдэр        = 
 |хьэблэкум и лъэгагъыр     = 25
 |климат                    = 
 |нэхъышъхьэбзэ             = фрэнджыбзэ  
  |джылэ                    = 106 358 
  |джылэбжыгъэм и гъэр      = 2011
  |Ӏувагъыр                 = 510
  |агломерациэ              = 
  |лъэпкъхэр                = 
  |динхэр                   = 
  |этнохоронимыр            = 
 |зэманыгъуэр               = -3
 |DST                       = 
 |телефоным и кодыр         = 
 |почтэ индексыр            = 97300
 |почтэ индексхэр           = 
 |автом и кодыр             = 
 |идентификаторыр зыхуэдэр  = 
 |цифрэмкӀэ идентификаторыр = 
 |категориэ Commons идеж    = Cayenne
 |сайтыр                    = 
 |сайтым и бзэр             = 
}}

'''Кайеннэ''' ({{lang-fr|Cayenne}}) — [[Фрэндж|Фрэнджым]] и хамэ щӀыпӀэ департамент [[Фрэндж Гуианэ]] и [[къалэ нэхъышъхьэ]]. 

== Тхыдэ == 
Кайеннэ яухуащ 1664 гъэм. ЦӀэрыӀуащ кайеннэ шыбжийхэмкӀэ. XVII лъэхъэнэм щыщӀэдзауэ XX лъэхъэнэ хъухъу, къалэр [[Фрэндж|Фрэнджым]] и тутмакъ папщӀэу къигъэсэбэпурат. 

Япэ дуней зауэшхуэм иуж, къалэм и пщӀэр зэуэ дэкӀуеящ. Иджы Ипщэ Америкэм и нэхъ псынщӀэу зызуж къалэхэм ящыщщ. 

== Хэкумэтх == 
Къалэр Кайеннэ псым и лъэныкъуитӀым Ӏутщ, [[Атлантикэ Хышхуэ|Атлантикэ хышхуэм]] и хы Ӏуфэм деж. 

Кайеннэ щыщӀэдзауэ [[Париж]] нэс 7 100 км дэлъщ. 

== Джылэ == 
{| align="center" rules="all" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border: 1px solid #999; border-right: 2px solid #999; border-bottom:2px solid #999; background: #f3fff3"
! !! 1961!! 1967!! 1974 !! 1982 !! 1990 !! 1999 !! 2006 !! 2011
|-
| align=center| '''Кайеннэ''' || align=center| 18,615 || align=center| {{хэхъуэ}} 24,518 || align=center| {{хэхъуэ}} 30,461 || align=center| {{хэхъуэ}} 38,091 || align=center| {{хэхъуэ}} 41,067 || align=center| {{хэхъуэ}} 50,594 || align=center| {{хэхъуэ}} 58,004 || align=center| {{хэщӀ}} 57,229
|-
| align=center| '''Кайеннэ и метрополитенр хиубыдэу''' || align=center| 21,505 || align=center| {{хэхъуэ}} 28,257 || align=center| {{хэхъуэ}} 35,812 || align=center| {{хэхъуэ}} 49,118 || align=center| {{хэхъуэ}} 66,803 || align=center| {{хэхъуэ}} 92,059 || align=center| {{хэхъуэ}} 112,876 || align=center| {{хэхъуэ}} 121,308
|}

Кайеннэ цӀыху дэсыр зэрыхэхъуэр:<ref>[http://insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/pages2013/zip/HIST_POP_COM_RP11.zip Historique des populations par commune depuis 1961|author INSEE]</ref>
*1961-1967 гъэхэм: (+4.6%)
*1967-1974 гъэхэм: (+3.4%)
*1974-1982 гъэхэм: (+4.4%)
*1982-1990 гъэхэм: (+3.9%)
*1990-1999 гъэхэм: (+3.6%)
*1999-2006 гъэхэм: (+3.0%)
*2006-2011 гъэхэм: (+1.5%)

== Экономикэ == 
Кайеннэ нэхъ цӀэрыӀуэщ и шыбжийхэмкӀэмэ. Абы нэмыщӀ къалэм креветкэ куэд адрей къэралхэм ярещэр. Фошыгъу щӀынымкӀэ Ипщэ Америкэм нэхъ япэ увыпӀэхэр лъахъэнэ куэд щӀауэ иӀыгъщ. 

== Сурэтылъэ == 
<gallery perrow= widths="300px" heights="300px"> 
File:Cayenne Anse de Montabo 2013.jpg|Кайеннэ и пшахъуэ хы Ӏуфэ 
File:Cayennecentreceperou.JPG|Къалэм и фэеплъ 
File:Rue piétonne.jpg|Кайеннэ и уэрам зэвхэр 
File:Cayenne avenue Général-de-Gaulle place des palmistes 2013.jpg|Къалэ дэлъэдапӀэр 
File:Marchecayenne.JPG|Кайеннэ и бэзэр 
File:EHPADcayenne.jpg|Къалэм и сымэджэщ нэхъыщхьэр 
</gallery>

== Гулъытэгъуэ == 
{{reflist}}

{{Geo-stub}} 

{{Ипшэ Америкэм и къалэ нэхъыщхьэхэр}}

[[Категориэ:Ипшъэ Америкэ и къалэ нэхъыщхьэхэр]]
[[Категориэ:Фрэндж]]