Jump to content

АӀуудз-лъэпкъ

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
АӀуудз-лъэпкъ
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр
Лъэпкъышхуэ: КъэкӀыгъэхэр
Къудамэ: Джылэзэхуэшъа
ХэкӀ: Захуэ
ХэкӀыгъуэ: АӀуудзгъагъэхэр
Лъэпкъ: АӀуудзхэр
Латин цӀэр
Liliaceae


Систематикэ
УикилӀэужьыгъуэм


Сурэтхэр
Уикисурэтылъэм

ITIS 42633
NCBI 4677

АӀуудз-лъэпкъ (лат-бз. Liliaceae ) — удз-къэкӀыгъэ унагъуэ зэхэт, ШӀыгум илъэныкъу хъуам къыщокӀхэ. Я тхьампэхэр къамэ сурэту, псыгъуэ кӀыхьу щытхэ. Абыхэм янэхъыбэр Ӏарысу ягъэкӀыр хадэхэм, я гъагъэ дахэхэм шъхькӀэ.

Лъэпкъым хэтхэр зэрзэшъхьащыкӀыр (2010 гъэмкӀэ) — 19; лъэпкъ цӀыкӀу зэрыхъухэр — 610 .

Удз-къэкӀыгъэхэ, нэхъыбэкӀэ гъэбжыгъэкӀэ псоу къэкӀыгъэ, мэкӀыу пабжъэ хуэду къокӀхэ.

Тхьампэхэр нэхъыбэкӀэ псоуэ щытхэ, гъэчым зэрызурэ къытемыкӀыэху, зэзэмызэкӀэ кӀы пыту.

ШӀышъхьам къыхэкӀыр нэхъыбэкӀэ зэкӀэкӀэкӀыу щыткъым. Лъабжъэжъу, шъхьауэ щыту, абыхэмкӀэ шӀымахуэм зыщахъуму щытхэ иэ гъэ хуабэ псыншэхэм яде.

Гъагъэхэр гъэчым илъэныкъуэхэм зэхуэмыду зы лъэныкъуэм хуэгъэзауэ ирокӀуэ. Езы гъагъэхэр ину, тхьампэшхуэхэр ятету щытхэ.

Джылашъхьар щыхъум мэгъури щыуэ зэгочыр (джылэр къыдигъэшэшу), иэ маракӀуэу къыпокӀэ.

КъэкӀыгъэ-лъэпкъым щыщхэр ШӀыгум илъэныкъу хъуами къыщокӀхэр, ауэ нэхъыбу къэрал хуабэхэм, нэхъ макӀыу тропикхэм я зэхуакум, къэрал шӀыӀахэм иэ къуэшъхьашхуэ лъэныкъуэхэм. Псыудзхэм хуэду АӀуудз-лъэпкъхэм ящыщхэр къэкӀкъым, нэхъ кӀасу шӀыпӀэ гъушъэхэм къыщокӀхэ.

ЛъэпкъцӀыкӀу зэрзэшъхьащыкӀхэр

[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
  • Amana
  • Calochortus
  • Cardiocrinum
  • Clintonia
  • Erythronium
  • Fritillaria
  • Gagea
  • Lilium
  • Lloydia
  • Medeola
  • Nomocharis
  • Notholirion
  • Prosartes
  • Scoliopus
  • Streptopus
  • Tricyrtis
  • Tulipa