Акбарышхуэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

	Акбарышхуэ; جلال الدین محمد اکبر
Нып	Индиэм и пэштыхь
1556 — 1605
Япэ итар:	Хумайун
Яуж ихьэр:	Джахангир
Къыщыхъуар:	1542 джпуэгъуэм и 14; Синд куей, Амаракот къалэ
Дунем щехыжьар:	1605 джэпуэгъуэм и 17; Агра
Адэр:	Хумайун
Быныр:	къуэ - Ризакули
Акбарышхуэ Уикисурэтылъэм

Browse history interactively

← Япэ ит зэгъэзэхуэжыныгъэр КъыкӀэлъыкӀуэ зэгъэзэхуэжыныгъэр →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

12:50, 21 Гъатхэпэ 2011 версие

Джэлалудди́н Мухьэмма́д Акба́р (Акбарышхуэ, 1542 джэпуэгъуэм и 14 — 1605 джэпуэгъуэм и 17) — Моголышхуэхэм я лъэпкъым щыщ ещанэрей пэштыхь, Бабурым и къуэрылъху, Темырлэн къытекӀа.

Гъашъэтхыдэр

Акбарышхуэр къалэ Амаракотем къэхъуа иджырей Пакистэным и куей Синдым дэтым. Абдежьым и япэрей илъэс 12-м щыпсоуа. 1555 гъэм, ядэ Хумайуным дэкӀыгъу Дели мэкуэчхэ.

1556 гъм Хумайуныр дунем йохыжь, илъэс 14 хъу Акбарыр ӀэнатӀэпӀашъхьэм тохьэ. ИлъэсиплӀ текӀауэ и дэӀэпыкъуэгъу-тхьэмадэ Байрам-хъаныр къэралым ирегъэкӀыр, яужым зыкъэӀэтыгъуэ бжыгъэхэри егъэбэяур, и къуэш Хьэчымри зхэтар 1579 гъэм дэкӀыгъу. Ахэр зэфӀигъэкӀа яуж и къэралыр хигъэхъуэным яуж йохьэр. И къэралым хегъэхьэхэ - Раджпутанэр, Гуджаратыр, Бенгалыр, Кашмирыр джоуэ.

Моголышхуэхэм я империэм нэхъышъхьэбзу щытахэр туркубзэрэ хиндубзэрэ. Къэралым и пкъы зэфӀэгъувэныр иуха яуж къэралкӀуэцӀ реформэ егъэкӀуэкӀыным яуж ихьа. Нэхъыбу гулъытэгъуэ абыхэм зариттэр къэралым цӀыху ису хъуам зэхуэдэ пӀалъэхэр яӀэну, нэхъапэреуэ и дзэм и шъхьэщытыгъуэ ӀэнатӀэм гулъытэгъуэ иритт, къэралыр кӀэуэ куейкӀэ игуэча, шъыхь уасэтыныр зыуэ псом шъхьэкӀи ишъа. Шъыхьым и системэр кӀэлъыплъыгъуэ лэш иӀэт, тхьэмадэхэр хэмыӀэбэфыну, дыгъуэгъуэ къыхэмкӀыфыным теухуауэ. Абым пэмыкӀыу гъаблэ къыздихьа лъэныкъуэхэм цӀыху исхэм шъыхь яттэкъым, ӀэнатӀэгъуэми дэӀэпыкъуэгъу хуашъхьэт ахъшэ, хьэцэпэцэ джылэм ирату.

Акбарым динхэм гулъытэгъуэшхуэ яритт езыр мыслымэну щыта шъхьэкӀэ хиндудинми, чыристэныгъэми зэригъашъэт. 1582 гъэм къэралым дин кӀэуэ иригъэхьэн игугъэт «дин и иллахьи» Абу ал Фазил дэкӀыгъу ятхар. Абым хиндудинми, мыслимэныгъэми, заратуштрыгъэми, чыристэныгъэми ящыщ хэту.

1580-1582 гъэм пщышхуэхэм зыкъэӀэтыгъуэ ирагъэкӀуэкӀ и къэралым Акбарым динымкӀэ иригъэкӀуэкӀ реформэхэм пэщытху.

И гъашъэм и яужырей илъэсхэр и къуэ Селимым зэкӀэгъэстэгъуэ иригъэкӀуэкӀхэм хэта. Дунем щехыжьар 1605 гъэм, и пӀэм ихьэр и къуэ Салим, Джахангир цӀэ зтриӀуауэ.

ТехьэпӀэхэр

Могол император Акбарыр: Дуней Гъашъэтхыдэ (индж.)
Акбар теухуа хъыбархэр (индж.)
Джалалуддин Мухьэммад Акбарышхуэр (индж.)

	Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ къэрал цӀэрыӀуэ цӀыхум тепсэлъыхь. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм.

@@ 48 сатырыр / 48 сатырыр @@
 [[Category:Wp/kbd]]
+[[an:Akbar]]
 [[ar:جلال الدين أكبر]]
+[[arz:اكبر الاعظم]]
-[[an:Akbar]]
 [[ast:Akbar]]
 [[az:Böyük Əkbər]]
+[[bat-smg:Akbars Dėdlīsės]]
-[[id:Akbar yang Agung]]
-[[ms:Akbar Agung]]
-[[bn:আকবর (মুঘল সম্রাট)]]
 [[be:Акбар Вялікі]]
 [[be-x-old:Акбар Вялікі]]
-[[bs:Akbar Veliki]]
-[[br:Jalaluddin Muhammad Akbar]]
 [[bg:Акбар Велики]]
+[[bn:আকবর (মুঘল সম্রাট)]]
+[[br:Jalaluddin Muhammad Akbar]]
+[[bs:Akbar Veliki]]
 [[ca:Akbar]]
 [[ceb:Akbar ang Bantogan]]
@@ 66 сатырыр / 66 сатырыр @@
 [[da:Akbar den Store]]
 [[de:Akbar]]
-[[et:Akbar]]
 [[el:Ακμπάρ ο Μέγας]]
 [[en:Akbar]]
-[[es:Akbar]]
 [[eo:Jalaluddin Muhammad Akbar]]
+[[es:Akbar]]
+[[et:Akbar]]
 [[eu:Akbar]]
 [[fa:اکبرشاه]]
-[[hif:Akbar the Great]]
+[[fi:Akbar]]
+[[fiu-vro:Akbar Suur]]
 [[fr:Akbar]]
+[[fy:Akbar de Grutte]]
 [[ga:Akbar]]
 [[gl:Akbar]]
 [[gu:અકબર]]
-[[ko:악바르]]
+[[he:אכבר]]
-[[hy:Աքբար Մեծ]]
 [[hi:अकबर]]
+[[hif:Akbar the Great]]
 [[hr:Akbar Veliki]]
+[[hu:Akbar mogul sah]]
+[[hy:Աքբար Մեծ]]
+[[id:Akbar yang Agung]]
 [[io:Akbar]]
-[[os:Стыр Акбар]]
 [[is:Akbar mikli]]
 [[it:Akbar]]
-[[he:אכבר]]
+[[ja:アクバル]]
 [[kn:ಅಕ್ಬರ್]]
-[[sw:Akbar]]
+[[ko:악바르]]
 [[ku:Ekberê Mezin]]
 [[la:Acbarus (imperator)]]
-[[lv:Akbars Lielais]]
+[[li:Akbar de Groete]]
 [[lt:Akbaras Didysis]]
-[[li:Akbar de Groete]]
+[[lv:Akbars Lielais]]
-[[hu:Akbar mogul sah]]
 [[ml:അക്‌ബർ]]
+[[mn:Акбар]]
 [[mr:अकबर]]
-[[arz:اكبر الاعظم]]
+[[ms:Akbar Agung]]
 [[mwl:Akbar]]
-[[mn:Акбар]]
+[[nds:Akbar]]
 [[nl:Akbar de Grote]]
-[[ja:アクバル]]
-[[no:Akbar den store]]
 [[nn:Akbar den store]]
-[[uz:Akbar-shoh]]
+[[no:Akbar den store]]
+[[oc:Akbar]]
+[[os:Стыр Акбар]]
 [[pag:Akbar]]
+[[pl:Akbar]]
 [[pnb:اکبر]]
-[[nds:Akbar]]
-[[pl:Akbar]]
 [[pt:Akbar]]
 [[ro:Jalaluddin Muhammad Akbar]]
 [[ru:Акбар I Великий]]
+[[rue:Акбар Джелал-ад-дін]]
 [[sah:Улуу Акбар]]
-[[sco:Akbar the Great]]
-[[sq:Akbar]]
 [[scn:Akbar lu Granni]]
+[[sco:Akbar the Great]]
+[[sh:Akbar Veliki]]
 [[simple:Akbar the Great]]
 [[sk:Akbar Veľký]]
 [[sl:Akbar]]
+[[sq:Akbar]]
 [[sr:Ахбар Велики]]
-[[sh:Akbar Veliki]]
-[[fi:Akbar]]
 [[sv:Akbar den store]]
-[[tl:Akbar ang Dakila]]
+[[sw:Akbar]]
 [[ta:பேரரசர் அக்பர்]]
 [[te:అక్బర్]]
 [[th:สมเด็จพระจักรพรรดิอัคบาร์มหาราช]]
-[[vi:Akbar Đại đế]]
+[[tl:Akbar ang Dakila]]
 [[tr:Ekber Şah]]
 [[uk:Джелаль-ад-дін Акбар]]
 [[ur:جلال الدین اکبر]]
+[[uz:Akbar-shoh]]
-[[zh-classical:阿克巴大帝]]
+[[vi:Akbar Đại đế]]
 [[war:Akbar nga Harangdon]]
-[[bat-smg:Akbars Dėdlīsės]]
 [[zh:阿克巴]]
+[[zh-classical:阿克巴大帝]]