Ипшэ Джорджэрэ, Ипшэ Сандуичхэрэ хы тӀыгухэр версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр
No edit summary |
No edit summary |
||
5 сатырыр | 5 сатырыр | ||
|Нып = Flag of South Georgia and the South Sandwich Islands.svg |
|Нып = Flag of South Georgia and the South Sandwich Islands.svg |
||
|Дэмыгъэ = Coat of arms of South Georgia and the South Sandwich Islands.svg |
|Дэмыгъэ = Coat of arms of South Georgia and the South Sandwich Islands.svg |
||
|Гоуидзэр = "Let [or May] the Lion protect his own land" (Аслъэным и щIыр |
|Гоуидзэр = "Let [or May] the Lion protect his own land" (Аслъэным и щIыр иредвгъэхъумэж) |
||
|Къэрал уэрэдым и цӀэр = ''God Save the Queen'' |
|Къэрал уэрэдым и цӀэр = ''God Save the Queen'' |
||
|Аудио = Rule, Britannia.ogg |
|Аудио = Rule, Britannia.ogg |
||
39 сатырыр | 39 сатырыр | ||
|Commons = South Georgia and the South Sandwich Islands |
|Commons = South Georgia and the South Sandwich Islands |
||
}} |
}} |
||
'''Ипшэ Джорджэрэ, Ипшэ Сандуичхэрэ хы тӀыгухэр''' ({{Lang-en|South Georgia and the South Sandwich Islands}}) — [[Ипшъэ Америкэ|Ипшъэ Америкэм]] хэт къэрал. Къалэ нэхъыщхьэр — [[Грютвикен]]. Къэралым хеубыдэр хы тIыгу Ипшэ Джорджэрэ, абы нэмыщI Ипшэ Сандуичхэ хы тIыгу зэхэт. |
'''Ипшэ Джорджэрэ, Ипшэ Сандуичхэрэ хы тӀыгухэр''' ({{Lang-en|South Georgia and the South Sandwich Islands}}) — [[Ипшъэ Америкэ|Ипшъэ Америкэм]] хэт къэрал. Къалэ нэхъыщхьэр — [[Грютвикен]]. Къэралым хеубыдэр хы тIыгу Ипшэ Джорджэрэ, абы нэмыщI Ипшэ Сандуичхэ хы тIыгу зэхэт. Хы тIыгухэр Атлантикэ хышхуэм и ипшэ лъэныгъуэмкIэ гъэзахэщ. ЩIыпIэхэр [[Британиэшхуэ|Британиэшхуэм]] хохьэхэр. И инагъыр 3 903 км² мэхъу, цIыхуу щыпсор цIыхуу 30 фIэкI хъукъым. |
||
== Ипшэ Джорджэ == |
|||
Ипшэ Джорджэ — хы тIыгу зэхэт, [[Атлантикэ хышхуэ|Атлантикэ хышхуэм]] ипшэ лъэныкъуэмкIэ гъэзахэу. Хы тIыгу зэхэтым хохьэр — зы хы тIыгушхуэр, нэхъ цIыкIуу зыкъомрэ. |
|||
1675 гъэм къызэIуихащ инджылы щэхуакIуэ Антони де ла Роше. Япэу къэзыплъыхьу тепсэлъыхьар цIэрыIуэшхуэ хыерсылI [[Джеймс Кук|Джеймс Кукщ]] 1765 гъэм. |
|||
XVIII-XIX лъэхъэнэхэм Ипшэ Джорджэм Инджылым къикIауэ цIыху куэд щыпсохэт хы псэущхьэхэм ешэхэу. |
|||
Иджы хы тIыгум щыпсор цIыхуу 30 нэблагъэщ. Гъэмахуэм абыхэм я бжыгъэр хохъуэ, хы тIыгум щыпсо псэущхьэхэр къызэыплъыхьынухэм я фIыгъэкIэ. |
|||
== Ипшэ Сандуичхэ хы тIыгухэ == |
|||
Ипшэ Сандуичхэ хы тIыгухэ — [[Атлантикэ хышхуэ|Атлантикэ хышхуэм]] и ипшэ лъэныкъуэмкIэ гъэзахэу хы тIыгу зэхэт. И инагъыр — 310 км². Хы тIыгу зэхэтым хохьэхэр хы тIыгу цIыгу гуп. И нэхъ Iэта щIыр — Iуащхьэ [[Белиндэ]] (1372 м), ар хы тIыгу Монтегуэм тетщ. |
|||
Япэу къэзыплъыхьу тепсэлъыхьар [[Джеймс Кук|Джеймс Кукщ]] 1765 гъэм. |
|||
Хы тIыгухэм цIыху щыпсокъым. Гъэмахуэм экспедициэхэм къаплъыхьхэ. |
|||
== Джабэ Лъэбакъуэ == |
|||
Псым ауэ къыхэщ, джабэ цIыкIухэщ. ЦIырыIуэ щэхъуар IуэрыIуатэщ, а джабэхэм деж эспан кхъухь дыщэ зэрыз щIилъэфауэ. А кхъухьыр IуэрыIуатэхэм я фIыгъэкIэ, хыерсылI куэдым джабэхэр къаплъыхьауэ щтащ, иджыри къаплъыхь къагъуэтын яфIэщIу. |
|||
== Псэущхьэхэмрэ къэкIыгъэхэмрэ == |
|||
Хы тIыгухэм дунейр щыщIэIэми псэущхьэ зэмылIэужыгъуэ куэд щопсохэ. Псом нэхъ нэхъ къаплъыхьхэр хы тIыгухэм щыпсо [[вымпIу|вымпIухэращ]]. Ахэм нэмыщI хы тIыгумхэм щопсохэ бзу зэмылIаужыгъуэ, хы псэущхьэ куэдхэр. |
|||
== Сурэтылъэ == |
|||
<gallery perrow=12 widths="300px" heights="300px"> |
|||
File:Aptenodytes patagonicus -Moltke Harbour, South Georgia, British Overseas Territories, UK -seven-8.jpg|Ипшэ Джорджэ щыпсо пшы вымпIухэр |
|||
File:King Penguins at Salisbury Plain (5719368307).jpg|Пшы вымпIухэм я колониэ |
|||
File:Grytviken settlement.jpg|Грюткивен |
|||
File:1989 glacier-grytviken hg.jpg|Хы тIыгухэр къэзыплъыхьхэм ящыщ зы кхъухь |
|||
File:Giant petrel flies at soutg georgia.jpg|Албэтрос шыр |
|||
File:Waterfall at Stromness, South Georgia (5717917414).jpg|Ипшэ Джорджэм и зы псыкъелъэ |
|||
File:A Reindeer at Godthul, South Georgia (5751243513).jpg|Ипшэ Джорджэм щыпсо щыхь |
|||
File:SouthGeorgiaIsland-EO.JPG|Ипшэ Джорджэ хы тIыгу щIымахуэм |
|||
</gallery> |
|||
== Гулъытэгъуэ == |
== Гулъытэгъуэ == |
07:28, 2 Мэлыжьыхь 2014 версие
Ипшэ Джорджэрэ, Ипшэ Сандуичхэрэ хы тIыгухэр ин-бз. South Georgia and the South Sandwich Islands | |||||
| |||||
Гоуидзэр: «"Let [or May] the Lion protect his own land" (Аслъэным и щIыр иредвгъэхъумэж)» | |||||
Къэрал уэрэд: «God Save the Queen» ( едэӀун (info)) | |||||
Нэхъышъхьэбзэхэр | инджылыбзэ | ||||
Къалэ нэхъышъхьэр | Грютвикен | ||||
Къалэ нэхъ инхэр | Грютвикен | ||||
ӀэнатӀэ хабзэр | конституциэ пэштыхьей | ||||
Пэштыхьэ Генерал-губернатор |
Елизавета II Нигел Хьейвуд | ||||
ШӀыпӀэр • Псори |
3 903 км² | ||||
Къэралым и джылэр • ЗэралъытэмкӀэ (2006) • Ӏувагъыр |
30 цӀыху 0,005 цӀыху/км² | ||||
Сомыр (Валутэр) | ДыгъэкъуэкIыпIэ-карибэ доллар (XCD,код 951) | ||||
Интернет-доменхэр | .gs | ||||
Зэманыгъуэхэр | -2 | ||||
Ипшэ Джорджэрэ, Ипшэ Сандуичхэрэ хы тIыгухэр Уикисурэтылъэм |
Ипшэ Джорджэрэ, Ипшэ Сандуичхэрэ хы тӀыгухэр (ин-бз. South Georgia and the South Sandwich Islands) — Ипшъэ Америкэм хэт къэрал. Къалэ нэхъыщхьэр — Грютвикен. Къэралым хеубыдэр хы тIыгу Ипшэ Джорджэрэ, абы нэмыщI Ипшэ Сандуичхэ хы тIыгу зэхэт. Хы тIыгухэр Атлантикэ хышхуэм и ипшэ лъэныгъуэмкIэ гъэзахэщ. ЩIыпIэхэр Британиэшхуэм хохьэхэр. И инагъыр 3 903 км² мэхъу, цIыхуу щыпсор цIыхуу 30 фIэкI хъукъым.
Ипшэ Джорджэ
Ипшэ Джорджэ — хы тIыгу зэхэт, Атлантикэ хышхуэм ипшэ лъэныкъуэмкIэ гъэзахэу. Хы тIыгу зэхэтым хохьэр — зы хы тIыгушхуэр, нэхъ цIыкIуу зыкъомрэ.
1675 гъэм къызэIуихащ инджылы щэхуакIуэ Антони де ла Роше. Япэу къэзыплъыхьу тепсэлъыхьар цIэрыIуэшхуэ хыерсылI Джеймс Кукщ 1765 гъэм.
XVIII-XIX лъэхъэнэхэм Ипшэ Джорджэм Инджылым къикIауэ цIыху куэд щыпсохэт хы псэущхьэхэм ешэхэу.
Иджы хы тIыгум щыпсор цIыхуу 30 нэблагъэщ. Гъэмахуэм абыхэм я бжыгъэр хохъуэ, хы тIыгум щыпсо псэущхьэхэр къызэыплъыхьынухэм я фIыгъэкIэ.
Ипшэ Сандуичхэ хы тIыгухэ
Ипшэ Сандуичхэ хы тIыгухэ — Атлантикэ хышхуэм и ипшэ лъэныкъуэмкIэ гъэзахэу хы тIыгу зэхэт. И инагъыр — 310 км². Хы тIыгу зэхэтым хохьэхэр хы тIыгу цIыгу гуп. И нэхъ Iэта щIыр — Iуащхьэ Белиндэ (1372 м), ар хы тIыгу Монтегуэм тетщ.
Япэу къэзыплъыхьу тепсэлъыхьар Джеймс Кукщ 1765 гъэм.
Хы тIыгухэм цIыху щыпсокъым. Гъэмахуэм экспедициэхэм къаплъыхьхэ.
Джабэ Лъэбакъуэ
Псым ауэ къыхэщ, джабэ цIыкIухэщ. ЦIырыIуэ щэхъуар IуэрыIуатэщ, а джабэхэм деж эспан кхъухь дыщэ зэрыз щIилъэфауэ. А кхъухьыр IуэрыIуатэхэм я фIыгъэкIэ, хыерсылI куэдым джабэхэр къаплъыхьауэ щтащ, иджыри къаплъыхь къагъуэтын яфIэщIу.
Псэущхьэхэмрэ къэкIыгъэхэмрэ
Хы тIыгухэм дунейр щыщIэIэми псэущхьэ зэмылIэужыгъуэ куэд щопсохэ. Псом нэхъ нэхъ къаплъыхьхэр хы тIыгухэм щыпсо вымпIухэращ. Ахэм нэмыщI хы тIыгумхэм щопсохэ бзу зэмылIаужыгъуэ, хы псэущхьэ куэдхэр.
Сурэтылъэ
-
Ипшэ Джорджэ щыпсо пшы вымпIухэр
-
Пшы вымпIухэм я колониэ
-
Грюткивен
-
Хы тIыгухэр къэзыплъыхьхэм ящыщ зы кхъухь
-
Албэтрос шыр
-
Ипшэ Джорджэм и зы псыкъелъэ
-
Ипшэ Джорджэм щыпсо щыхь
-
Ипшэ Джорджэ хы тIыгу щIымахуэм
Гулъытэгъуэ
Ипшъэ Америкэм и къэралхэр |
|
---|---|
Хуитым къэралхэр | Архентинэ • Боливиэ • Бразил • Венесуелэ • Гайанэ • Колумбиэ • Парагуай • Перу • Суринам • Уругуай • Чили • Экуадор |
ЩӀыпӀэ щхьэхуимытхэр | Фолклэнд хы тӀыгухэр • Фрэндж Гуианэ • Ипшэ Джорджэрэ, Ипшэ Сандуичхэрэ хы тӀыгухэр |
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ хэкумэтхымкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. Мы псалъашъхьэр зэфӀэкӀыгъуэфкӀэ нэхъ тэрэзымкӀэ зэхъукӀын хуэй. |