Къэрмэфибл версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр
цӀ r2.7.1) (бот добавил: or:ଲବଙ୍ଗ |
цӀ Bot: Migrating 84 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q26736 (translate me) |
||
| 41 сатырыр | 41 сатырыр | ||
[[Category:Хущхъуэхэр]] |
[[Category:Хущхъуэхэр]] |
||
[[am:ቅርንፉድ]] |
|||
[[ar:قرنفل]] |
|||
[[arz:قرنفل]] |
|||
[[as:লং]] |
|||
[[az:Mixək]] |
|||
[[be:Гваздзік, прыправа]] |
|||
[[bg:Карамфил (подправка)]] |
|||
[[bn:লবঙ্গ]] |
|||
[[bo:ལི་ཤི།]] |
|||
[[bs:Klinčić]] |
|||
[[ca:Clavell d'espècia]] |
|||
[[co:Viulaccia]] |
|||
[[cs:Hřebíček]] |
|||
[[cv:Гвоздика ( техĕм )]] |
|||
[[da:Kryddernellike]] |
|||
[[de:Gewürznelke]] |
|||
[[dv:ކަރަންފޫ]] |
|||
[[el:Γαριφαλόδενδρο]] |
|||
[[en:Clove]] |
|||
[[eo:Kariofilo]] |
|||
[[es:Syzygium aromaticum]] |
|||
[[et:Nelk (vürts)]] |
|||
[[eu:Iltze (espezia)]] |
|||
[[fa:میخک صدپر]] |
|||
[[fi:Mausteneilikka]] |
|||
[[fr:Giroflier]] |
|||
[[gd:Clo-mheas]] |
|||
[[gl:Craveiro de India]] |
|||
[[he:ציפורן (תבלין)]] |
|||
[[hi:लौंग]] |
|||
[[hr:Klinčić]] |
|||
[[hsb:Prawy nalikowc]] |
|||
[[ht:Jiwòf]] |
|||
[[hu:Szegfűszeg]] |
|||
[[id:Cengkih]] |
|||
[[io:Kariofilo]] |
|||
[[it:Eugenia caryophyllata]] |
|||
[[ja:クローブ]] |
|||
[[jv:Cengkèh]] |
|||
[[ka:მიხაკის ხე]] |
|||
[[kn:ಲವಂಗ]] |
|||
[[ko:정향나무 (도금양과)]] |
|||
[[ksh:Jrovvötsnäähl]] |
|||
[[ku:Mêxek]] |
|||
[[la:Syzygium aromaticum]] |
|||
[[lb:Neelcheskapp]] |
|||
[[li:Groffelsnagel]] |
|||
[[lt:Kvapnusis gvazdikmedis]] |
|||
[[lv:Nagliņkoks]] |
|||
[[mk:Каранфилче]] |
|||
[[ml:കരയാമ്പൂ]] |
|||
[[mr:लवंग]] |
|||
[[ms:Cengkih]] |
|||
[[my:လေးညှင်းပင်]] |
|||
[[ne:ल्वाङको बोट]] |
|||
[[nl:Kruidnagel]] |
|||
[[nn:Nelliktre]] |
|||
[[no:Kryddernellik]] |
|||
[[nrm:Cliou d'giroufl'ye]] |
|||
[[oc:Giròfle]] |
|||
[[or:ଲବଙ୍ଗ]] |
|||
[[pl:Goździki]] |
|||
[[pnb:لونگ]] |
|||
[[ps:لونګ]] |
|||
[[pt:Cravo-da-índia]] |
|||
[[ro:Cuișoare]] |
|||
[[ru:Гвоздика (пряность)]] |
|||
[[sa:लवङ्गम्]] |
|||
[[sh:Klinčić]] |
|||
[[simple:Clove]] |
|||
[[sk:Klinčekovec voňavý]] |
|||
[[sl:Nageljnove žbice]] |
|||
[[su:Cengkéh]] |
|||
[[sv:Kryddnejlika]] |
|||
[[ta:கிராம்பு]] |
|||
[[te:లవంగము]] |
|||
[[th:กานพลู]] |
|||
[[tr:Karanfil (baharat)]] |
|||
[[uk:Гвоздика (пряність)]] |
|||
[[vi:Đinh hương (gia vị)]] |
|||
[[vls:Kruudnoagel]] |
|||
[[wa:Djirofe]] |
|||
[[yi:נעגעלע]] |
|||
[[zh:丁香]] |
|||
Версие къекӀуэкӀыр 05:45, 8 Гъатхэпэ 2013 деж
| Къэрмэфибл | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Латин цӀэр | ||||||||||||||
| Eugenia aromatica Linnaeus, Merrill & Perry | ||||||||||||||
|
Къэрмэфибл (лат-бз. Eugenia aromatica) — илъэс псом и кӀуэцӀкӀэ зи тхьэмпэ щхъуантӀу езыхьэкӀ жыг лӀэужьыгъуэщ.
И лъэгагъыр м. 20-22 нос, и тхьэмпэ цы зытемытхэр быдэ-Ӏувщ, тӀурытӀу зэпэщӀэту къудамэм тетщ. Гъэгъа цӀыкӀухэм кӀы япытхэр плъыжьыфэщ, къапщӀийхэр плъыжьыфэщ е пшэплъыфэщ. Абыхэм зыкъамытӀэщӀ щӀыкӀэ къыпаш, ягъэгъури, шхыныгъуэхэм халъхьэ, дагъэ къыщӀаху. Ванилин къыхах, парфумериэм, хущхъуэ Ӏэзэгъуэм къагъэщхьэпэ.
Молук хытӀыгухэм езыр-езыру къыщокӀ. XVII лӀэщӀыгъуэм, а щӀыпӀэр Голандиэм щиубыдам, къэрмэфиблыр нэгъуэщӀ хэкухэм къыщагъэкӀыну ирамыгъашэу щытащ, фейдэ хьэхуэгъу зыри къахуэмыхъун щхьэкӀэ. Ауэ фрэнджхэм XVIII лӀэщӀыгъуэм къармэфиблыр Рейунион хытӀыгум бэуэ къыщагъэкӀыу икӀи нэгъуэщӀ къэралхэм иращу яублащ. Мы зэманым Мадагаскар хытӀыгум къэрмэфибл жыг хадэ ину зыщаубгъуащ.
Адыгэхэм къэрмэфиблыр шхыныгъуэм халъхьэу, хущхъуэу къызэрагъэщхьэпэрэ бжыгъэ зэман щӀащ. Тропик хэкухэм къэрмэфибл лӀэужьыгъуэху 700-м нэс къыщокӀ, языныкъуэхэр жыгыу, адрейхэр гъурцу.
Бжыгъэм я пхъэщхьэмыщхьэм, тхьэмпэм, пхъафэм мэ дахэ щоу, хущхъуэ хэлъщ.
НэмыщӀ цӀэхэр адыгэбзэм[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
- Къэрымфибл — псыжь-инжыдж къэбэрдейхэм псэлъэкӀэ
- Лыхъулыщхгын — псыжь-инжыдж къэбэрдейхэм псэлъэкӀэ
- Мэхъыч — къэбэрдей
|
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ КъэкӀыгъэщӀэныгъэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |
Тхыгъэхэр[зэгъэзэхуэжын | кодыр зэгъэзэхуэжын]
- Адыгэ къэкӀыгъэцӀэхэр. Хьэкъун Б. Налшыч. 1992 гъ.