Африкэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
13 сатырыр 13 сатырыр


== Ишъхъэрэ Африкэ ==
== Ишъхъэрэ Африкэ ==
[[Файл:LocationNorthernAfrica.png|thumb|Къуафlцlэ-удзыфэкlэ — Лъэпlкъ Зэгуэт Хасэм зэрилъытэмкlэ, удзыфэхум игъусу — хэкумэтхымкlэ]]
[[File:LocationNorthernAfrica.png|thumb|Къуафlцlэ-удзыфэкlэ — Лъэпlкъ Зэгуэт Хасэм зэрилъытэмкlэ, удзыфэхум игъусу — хэкумэтхымкlэ]]
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
|-
|-
20 сатырыр 20 сатырыр
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Алджазаир
| Алджазаир
| [[Файл:Flag of Algeria.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Algeria.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Канар хы тlыгухэр
| Канар хы тlыгухэр
| [[Файл:Flag of the Canary Islands.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of the Canary Islands.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Къуэхьапlэ Сахарэ
| Къуэхьапlэ Сахарэ
| [[Файл:Flag of Western Sahara.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Western Sahara.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Ливиэ
| Ливиэ
| [[Файл:Flag of Libya.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Libya.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Мавританиэ
| Мавританиэ
| [[Файл:Flag of Mauritania.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Mauritania.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Мадейрэ
| Мадейрэ
| [[Файл:MadeiraFlag.png|border|33x22px]]
| [[File:MadeiraFlag.png|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Марокко
| Марокко
| [[Файл:Flag of Morocco.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Morocco.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Мысыр
| Мысыр
| [[Файл:Flag of Egypt.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Egypt.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Судан
| Судан
| [[Файл:Flag of Sudan.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Sudan.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Тунис
| Тунис
| [[Файл:Flag of Tunisia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Tunisia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
|}
|}
53 сатырыр 53 сатырыр


== Къуэхьапlэ Африкэ ==
== Къуэхьапlэ Африкэ ==
[[Файл:Africa-countries-western.png|thumb|right|Къэрал Къуэхьапlэ Африкэм хэтхэр]]
[[File:Africa-countries-western.png|thumb|right|Къэрал Къуэхьапlэ Африкэм хэтхэр]]
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
|-
|-
60 сатырыр 60 сатырыр
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Бенин
| Бенин
| [[Файл:Flag of Benin.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Benin.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Буркина Фасо
| Буркина Фасо
| [[Файл:Flag of Burkina Faso.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Burkina Faso.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Гамбиэ
| Гамбиэ
| [[Файл:Flag of The Gambia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of The Gambia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Гана
| Гана
| [[Файл:Flag of Ghana.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Ghana.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Гуинеэ
| Гуинеэ
| [[Файл:Flag of Guinea.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Guinea.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Гуинеэ-Бисау
| Гуинеэ-Бисау
| [[Файл:Flag of Guinea-Bissau.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Guinea-Bissau.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Кабо-Верде
| Кабо-Верде
| [[Файл:Flag of Cape Verde.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Cape Verde.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Кот-д'Ивуар
| Кот-д'Ивуар
| [[Файл:Flag of Cote d'Ivoire.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Cote d'Ivoire.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Либериэ
| Либериэ
| [[Файл:Flag of Liberia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Liberia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Мауританиэ
| Мауританиэ
| [[Файл:Flag of Mauritania.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Mauritania.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Мали
| Мали
| [[Файл:Flag of Mali.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Mali.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Нигер
| Нигер
| [[Файл:Flag of Niger.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Niger.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Нигериэ
| Нигериэ
| [[Файл:Flag of Nigeria.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Nigeria.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Сант-Элен хы тlыгухэр (Брит)
| Сант-Элен хы тlыгухэр (Брит)
| [[Файл:Flag of Saint Helena.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Saint Helena.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Сенегал
| Сенегал
| [[Файл:Flag of Senegal.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Senegal.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Сиеррэ-Лионе
| Сиеррэ-Лионе
| [[Файл:Flag of Sierra Leone.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Sierra Leone.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Того
| Того
| [[Файл:Flag of Togo.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Togo.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
|}
|}
114 сатырыр 114 сатырыр


== Курыт Африкэ ==
== Курыт Африкэ ==
[[Файл:Africa-countries-central.png|thumb]]
[[File:Africa-countries-central.png|thumb]]
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
|-
|-
121 сатырыр 121 сатырыр
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Анголэ
| Анголэ
| [[Файл:Flag of Angola.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Angola.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Габон
| Габон
| [[Файл:Flag of Gabon.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Gabon.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Камерун
| Камерун
| [[Файл:Flag of Cameroon.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Cameroon.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Конго (Киншаса)
| Конго (Киншаса)
| [[Файл:Flag of the Democratic Republic of the Congo.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of the Democratic Republic of the Congo.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Конго (Браззавил)
| Конго (Браззавил)
| [[Файл:Flag of the Republic of the Congo.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of the Republic of the Congo.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Сан-Томерэ Принсипирэ
| Сан-Томерэ Принсипирэ
| [[Файл:Flag of Sao Tome and Principe.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Sao Tome and Principe.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Курыт Африкэ Республикэ
| Курыт Африкэ Республикэ
| [[Файл:Flag of the Central African Republic.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of the Central African Republic.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Чад
| Чад
| [[Файл:Flag of Chad.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Chad.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Экуадор Гуинеэ
| Экуадор Гуинеэ
| [[Файл:Flag of Equatorial Guinea.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Equatorial Guinea.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
|}
|}
151 сатырыр 151 сатырыр


== Къуэкlыпlэ Африкэ ==
== Къуэкlыпlэ Африкэ ==
[[Файл:Africa-countries-eastern.png|thumb|200px|Къуэкlыпlэ Африкэ]]
[[File:Africa-countries-eastern.png|thumb|200px|Къуэкlыпlэ Африкэ]]
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
|-
|-
158 сатырыр 158 сатырыр
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Бурунди
| Бурунди
| [[Файл:Flag of Burundi.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Burundi.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Галмудуг (Къэралу къалъытакъым)
| Галмудуг (Къэралу къалъытакъым)
| [[Файл:Flag of Somalia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Somalia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Джибути
| Джибути
| [[Файл:Flag of Djibouti.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Djibouti.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Каниэ
| Каниэ
| [[Файл:Flag of Kenya.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Kenya.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Комор
| Комор
| [[Файл:Flag of the Comoros.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of the Comoros.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Маврикий
| Маврикий
| [[Файл:Flag of Mauritius.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Mauritius.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Мозамбик
| Мозамбик
| [[Файл:Flag of Mozambique.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Mozambique.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Реиунион (Фрэндж)
| Реиунион (Фрэндж)
| [[Файл:Flag of France.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of France.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Руанда
| Руанда
| [[Файл:Flag of Rwanda.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Rwanda.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Сейшел хы тlыгухэр
| Сейшел хы тlыгухэр
| [[Файл:Flag of the Seychelles.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of the Seychelles.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Сомали
| Сомали
| [[Файл:Flag of Somalia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Somalia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Сомалилэнд (Къэралу къалъытакъым)
| Сомалилэнд (Къэралу къалъытакъым)
| [[Файл:Flag of Somaliland.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Somaliland.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Танзаниэ
| Танзаниэ
| [[Файл:Flag of Tanzania.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Tanzania.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Уганда
| Уганда
| [[Файл:Flag of Uganda.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Uganda.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Эритреэ
| Эритреэ
| [[Файл:Flag of Eritrea.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Eritrea.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Эфиопиэ
| Эфиопиэ
| [[Файл:Flag of Ethiopia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Ethiopia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
|}
|}
209 сатырыр 209 сатырыр


== Ипшъэ Африкэ ==
== Ипшъэ Африкэ ==
[[Файл:Africa-countries-southern.png|thumb|200px]]
[[File:Africa-countries-southern.png|thumb|200px]]
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
|-
|-
216 сатырыр 216 сатырыр
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Ботсвана
| Ботсвана
| [[Файл:Flag of Botswana.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Botswana.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Замбиэ
| Замбиэ
| [[Файл:Flag of Zambia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Zambia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Зимбабве
| Зимбабве
| [[Файл:Flag of Zimbabwe.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Zimbabwe.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Ишъхъэрэ Африкэ Республикэ
| Ишъхъэрэ Африкэ Республикэ
| [[Файл:Flag of South Africa.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of South Africa.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Мадагаскар
| Мадагаскар
| [[Файл:Flag of Madagascar.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Madagascar.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Майотта (Фрэндж)
| Майотта (Фрэндж)
| [[Файл:Flag of Mayotte (local).svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Mayotte (local).svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Малауий
| Малауий
| [[Файл:Flag of Malawi.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Malawi.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Намибиэ
| Намибиэ
| [[Файл:Flag of Namibia.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Namibia.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Суазилэнд
| Суазилэнд
| [[Файл:Flag of Swaziland.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Swaziland.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Руанда
| Руанда
| [[Файл:Flag of Rwanda.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of Rwanda.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
| Эпарсе хы тlыгухэр (Фрэндж)
| Эпарсе хы тlыгухэр (Фрэндж)
| [[Файл:Flag of the French Southern and Antarctic Lands.svg|border|33x22px]]
| [[File:Flag of the French Southern and Antarctic Lands.svg|border|33x22px]]
|- style="height:32px"
|- style="height:32px"
|}
|}

09:17, 13 Мазае 2012 версие

Африкэхы Курытымрэ хы Плъыжьымрэ ишъхъэрэмкlэ щыlа, океан Атлантикэм икъуэкlыпlэ лъэныкъуэм, Индиэ океаным икъуэхьапlэ лъэныкъуэмкlэ, Еуразиэм яуж етlуанэ иинагъымкlэ.

Иинагъыр 30 065 000 км² мэхъу. Ишlыпlэм 55 къэрал хэт, 4 къамылъытауэ, 5 хуиту (хы тlыгу шlыпlэ).

Африкэм иджылэр милиард хуэдиз мэхъур.

Цlэр

Япэу "афри" псалъэкlэ Кэрфэгеным дэсахэм ямыпэджыжьу псоу цlыхухэм яджэт. А псалъэр финикий афарым хабжэ "сыбэ" къырагъэкlыу. Римхэм Кэрфагеныр щаубыдым, куейм Африкэкlэ еджу кlадза. Абы яуж къэрал къыбгъэдэлъу хъуами. Апхуэду континент псом къытена цlэр.

Лъэпкъхэр

Африкэ лъэпкъ тхыгъэмкlэ техьа.

Ишъхъэрэ Африкэ

Къуафlцlэ-удзыфэкlэ — Лъэпlкъ Зэгуэт Хасэм зэрилъытэмкlэ, удзыфэхум игъусу — хэкумэтхымкlэ
Алджазаир
Канар хы тlыгухэр
Къуэхьапlэ Сахарэ
Ливиэ
Мавританиэ
Мадейрэ
Марокко
Мысыр
Судан
Тунис

Къуэхьапlэ Африкэ

Къэрал Къуэхьапlэ Африкэм хэтхэр
Бенин
Буркина Фасо
Гамбиэ
Гана
Гуинеэ
Гуинеэ-Бисау
Кабо-Верде
Кот-д'Ивуар
Либериэ
Мауританиэ
Мали
Нигер
Нигериэ
Сант-Элен хы тlыгухэр (Брит)
Сенегал
Сиеррэ-Лионе
Того

Курыт Африкэ

Анголэ
Габон
Камерун
Конго (Киншаса)
Конго (Браззавил)
Сан-Томерэ Принсипирэ
Курыт Африкэ Республикэ
Чад
Экуадор Гуинеэ

Къуэкlыпlэ Африкэ

Къуэкlыпlэ Африкэ
Бурунди
Галмудуг (Къэралу къалъытакъым)
Джибути
Каниэ
Комор
Маврикий
Мозамбик
Реиунион (Фрэндж)
Руанда
Сейшел хы тlыгухэр
Сомали
Сомалилэнд (Къэралу къалъытакъым)
Танзаниэ
Уганда
Эритреэ
Эфиопиэ

Ипшъэ Африкэ

Ботсвана
Замбиэ
Зимбабве
Ишъхъэрэ Африкэ Республикэ
Мадагаскар
Майотта (Фрэндж)
Малауий
Намибиэ
Суазилэнд
Руанда
Эпарсе хы тlыгухэр (Фрэндж)

ak:Afrika