Убыхыбзэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр
цӀ r2.7.1) (робот изменил: nl:Oebychs |
|||
27 сатырыр | 27 сатырыр | ||
== Убых псалъалъэ == |
== Убых псалъалъэ == |
||
* абгъьа - абгъуэ |
* '''абгъьа''' - абгъуэ |
||
* абазах - абдзэх |
* '''абазах''' - абдзэх |
||
* абина - мэз |
* '''абина''' - мэз |
||
* аба - сымаджэ, лъэрмыхь Саба - сысымаджэ |
* '''аба''' - сымаджэ, лъэрмыхь '''Саба''' - сысымаджэ |
||
* аба цуыйа - сымаджэщ |
* '''аба цуыйа''' - сымаджэщ |
||
* абаплъа - Ӏазэ |
* '''абаплъа''' - Ӏазэ |
||
* абащ - уз |
* '''абащ''' - уз |
||
* агъанцlуыхъ - япэрей |
* '''агъанцlуыхъ''' - япэрей |
||
* агъатlкъуыхъ - етӀуанэ |
* '''агъатlкъуыхъ''' - етӀуанэ |
||
* адлыйа - хьэ |
* '''адлыйа''' - хьэ |
||
* адыга - адыгэ |
* '''адыга''' - адыгэ |
||
* агьа - бзаджэ, къытехьа. Сыгьа агьа - скъытехьа. |
* '''агьа''' - бзаджэ, къытехьа. '''Сыгьа агьа''' - скъытехьа. |
||
* агьары - пщылӀ |
* '''агьары''' - пщылӀ |
||
{{Northwest Caucasian languages}} |
{{Northwest Caucasian languages}} |
01:42, 17 Мэлыжьыхь 2011 версие
Убыхыбзэ | |
---|---|
Зэрзэджэр: | tʷaχəbza |
Къэралхэр: | Убых хэку, XIX лъэхъэнэм и кум щыкӀэдзауэ Тыркум |
Хэкухэр: | Къаукъазым хы ФӀыцӀэм Ӏулъ Ӏуфэр, Тыркум — Балыкесир |
Дунем тетыжькъым: | 1992 гъэм Тевфик Есенч дунем ехыжьа — яужырей бзэр зышъу къэнэжьатэр |
Классификациэ | |
Категориэ: | Еуразиэм и бзэхэр |
Ишъхъэрэкъаукъаз унагъуэшхуэ (псом къамылъыта) | |
Тхыбзэр: | Тхыбзэншэ |
Бзэ кодхэр | |
ISO 639-1: | — |
ISO 639-2: | — |
ISO 639-3: | uby |
Убыхыбзэ — дунем темытыжь бзэ, абазэ-адыгэбзэ унагъуэм я щыщ. Убых лъэпкъым яуэ, 1990 гъэм нэгъунэ ирапсалъу.
Убыхыбзэр здызэфӀэувауэ драпсалъэтэр Хы ФӀыцӀэм и Ӏуфэм, Ишъхъэрэ Къаукъазым, иджыпсту урысыбзэ здызэрахьэ лъэныкъу щыт Лазаревскэ, Курыт, Хьуэдзэ куейхэр Щачэ-къалэм. 1860 гъэхэм Къаукъаз зауэр щыухым идежь Убых лъэпкъыр Тыркум ирагъэкӀа. Мы куэду, къэнэжьа тӀэкӀур адыгэ иэ абазэ къуаджэхэм хагъэтӀысхьурэ яхэгъуэщыхьахэ. Апхуэдурэ убыхыбзэм и шӀыналъэр фӀэкӀуэда.
Убыхыбзэр зышъэжьу икӀэм изакъу къэнэжьа Тефик Есенчыр 1992 гъэм дунем ехыжьа Тыркум щыпсоуауэ.
Убыхыбзэр зэрагъэшъагъуэр и фонетикэмкӀэ - 84 согласнэ макъу иӀа ( абыхэм плӀыр мы убыху, псалъэ хамэхэм шъхьакlэ, бзэм къыихьахэр ), гласну тӀу къуэдей ( «а» кӀыхьу «а» кӀэкӀыу ). Убыхыбзэм нэхъыбу согласнэ зиӀа бзэуэ яшъэр "койсаныбзэхэм" Ипшъэ Африкэм щыпсоу лъэпкъхэм ябзэхэра.
Убых псалъалъэ
- абгъьа - абгъуэ
- абазах - абдзэх
- абина - мэз
- аба - сымаджэ, лъэрмыхь Саба - сысымаджэ
- аба цуыйа - сымаджэщ
- абаплъа - Ӏазэ
- абащ - уз
- агъанцlуыхъ - япэрей
- агъатlкъуыхъ - етӀуанэ
- адлыйа - хьэ
- адыга - адыгэ
- агьа - бзаджэ, къытехьа. Сыгьа агьа - скъытехьа.
- агьары - пщылӀ
Абазэ-Адыгэбзэхэр |
|
---|---|
Абазэбзэ • Адыгэбзэ • Азгъэбзэ • Убыхыбзэ |