Хэкумэтх версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

ТехьэпӀэхэр зэгъэзэхуэжын
Тхыгъэр къыздрахар Уикипедиэ
Browse history interactively
← Япэ ит зэгъэзэхуэжыныгъэрКъыкӀэлъыкӀуэ зэгъэзэхуэжыныгъэр →
Content deleted Content added
VisualWikitext
цӀ r2.6.1) (робот изменил: mzn:جوغرافی
цӀ r2.7.2) (робот добавил: sn:Taranyika; косметические изменения
1 сатырыр 1 сатырыр
[[File:Physical world.jpg|thumb|333px|right|Дунем и шӀыпӀэтхыпхъэ]]
[[Файл:Physical world.jpg|thumb|333px|right|Дунем и шӀыпӀэтхыпхъэ]]
'''Хэкумэтх''' - шъэныгъэ, [[ЩӀыгум|ШӀыгу]] зэгъэшъэным теухуауэ, дунем бзэхэм я нэхъыбэм шъэныгъэм цӀэ зэрихьэр географиэ [[Пэсырей алыджыбзэ|пэс. ал-бз.]] къыхэкӀам ''γεωγραφία'', зэдзэкӀамэ адыгэ псалъэм теху мыхьэнэ хэлъыр ''γῆ'' — ШӀыгу, ''γράφω'' — сотх/стопсэлъыхь.
'''Хэкумэтх''' - шъэныгъэ, [[ЩӀыгум|ШӀыгу]] зэгъэшъэным теухуауэ, дунем бзэхэм я нэхъыбэм шъэныгъэм цӀэ зэрихьэр географиэ [[Пэсырей алыджыбзэ|пэс. ал-бз.]] къыхэкӀам ''γεωγραφία'', зэдзэкӀамэ адыгэ псалъэм теху мыхьэнэ хэлъыр ''γῆ'' — ШӀыгу, ''γράφω'' — сотх/стопсэлъыхь.


== Хэкумэтхым и тхыдэр ==
== Хэкумэтхым и тхыдэр ==


2 мин гъэм ди лъэхъэнэхэм япэм щыкӀэдзауэ, [[Пэсырей Мысыр|Пэсырей Мысырым]] зекӀуэхэр ягъакӀуэт [[Африкэ|Африкэм и кум]], [[Хы Курыт|хы Курытым]], [[Хы Плъыж|хы Плъыжьым]] джоуэ, хэшъыкӀыгъэ халъхьу лъэпкъхэр здэпсо шӀыпӀэхэм, зауэ здекӀуэкӀхэм, щэхуэн гъагухэр здырикӀуэр, цӀыхум дуне ябгъэдэлъым къехъулӀэр ярагъашъу, [[Дыгъэ|ДыгъэмкӀэ]], [[Мазэ|МазэмкӀэ]], [[Вагъуэ|вагъуэхэмкӀэ]] шъэныгъэ щыӀэным гъогу тетыгъуэм идежь. Губгъуэ лэжьыгъэхэмрэ Ӏэш зехуэнымрэ псы къиунымрэ иэ пӀэмыкӀ дуней къехъулӀэгъуэхэмрэ зэрепхам, яужым [[Махуэгъэпс|махуэгъэпс]] егъэкӀуэкӀыныр къыхэкӀа.
2 мин гъэм ди лъэхъэнэхэм япэм щыкӀэдзауэ, [[Пэсырей Мысыр|Пэсырей Мысырым]] зекӀуэхэр ягъакӀуэт [[Африкэ|Африкэм и кум]], [[Хы Курыт|хы Курытым]], [[Хы Плъыж|хы Плъыжьым]] джоуэ, хэшъыкӀыгъэ халъхьу лъэпкъхэр здэпсо шӀыпӀэхэм, зауэ здекӀуэкӀхэм, щэхуэн гъагухэр здырикӀуэр, цӀыхум дуне ябгъэдэлъым къехъулӀэр ярагъашъу, [[Дыгъэ|ДыгъэмкӀэ]], [[Мазэ|МазэмкӀэ]], [[Вагъуэ|вагъуэхэмкӀэ]] шъэныгъэ щыӀэным гъогу тетыгъуэм идежь. Губгъуэ лэжьыгъэхэмрэ Ӏэш зехуэнымрэ псы къиунымрэ иэ пӀэмыкӀ дуней къехъулӀэгъуэхэмрэ зэрепхам, яужым [[махуэгъэпс]] егъэкӀуэкӀыныр къыхэкӀа.


Еуропэм щыщ шъэныгъэ лэжьыгъэхэм куэд халъхьэ хэкунэтхым и ележыным абыхэм ящыщ нэхъ цӀэрыӀуэхэр: [[Анаксимандыр|Анаксимандыр]], [[Аристотел|Аристотел]] (япэреуэ гупшысыгъуэ къыхэзгъэкӀар ШӀыгум топ сурэт иӀу), [[Кратес Маллас|Кратес Маллас]] абыхэм пэмыкӀыу [[Птолемей Клаудий|Птолемей Клаудий]] («Географиа» яцӀу томий къыкӀигъэкӀа, хэкумэтхыцӀу миний иту, пӀэуэ 400 иту), [[Страбон|Страбон]], хэку тепсэлъыхьыным и япэрей хулъхугъэ.
Еуропэм щыщ шъэныгъэ лэжьыгъэхэм куэд халъхьэ хэкунэтхым и ележыным абыхэм ящыщ нэхъ цӀэрыӀуэхэр: [[Анаксимандыр]], [[Аристотел]] (япэреуэ гупшысыгъуэ къыхэзгъэкӀар ШӀыгум топ сурэт иӀу), [[Кратес Маллас]] абыхэм пэмыкӀыу [[Птолемей Клаудий]] («Географиа» яцӀу томий къыкӀигъэкӀа, хэкумэтхыцӀу миний иту, пӀэуэ 400 иту), [[Страбон]], хэку тепсэлъыхьыным и япэрей хулъхугъэ.


[[Курыт лъэхъэнэхэр|Курыт лъэхъэнэхэм]] XV ядежь, алыджхэм я лэжьыгъэхэр ящыгъупшэжьат, хэкумэтхым и лэшыгъэр къуэкӀыпӀэмкӀэ екӀуэкӀат, хьэрыпхэм ядежь. Шъэныгъэ лежьыгъэхэр, зекӀуэ цӀэрыӀуэхэр къахэкӀат, абыхэм ящыщ: [[Ибн Сина|Ибн Сина]], [[Бируни|Бируни]], [[Идриси|Идриси]], [[Ибн Баттута|Ибн Баттута]]. Венециэм щыщ щэхуакӀуэ [[Марко Поло|Марко Полом]] еуропейхэм "къахуигъуэтат" [[КъуэкӀыпӀэ Азиэ|КъуэкӀыпӀэ Азиэр]].
[[Курыт лъэхъэнэхэр|Курыт лъэхъэнэхэм]] XV ядежь, алыджхэм я лэжьыгъэхэр ящыгъупшэжьат, хэкумэтхым и лэшыгъэр къуэкӀыпӀэмкӀэ екӀуэкӀат, хьэрыпхэм ядежь. Шъэныгъэ лежьыгъэхэр, зекӀуэ цӀэрыӀуэхэр къахэкӀат, абыхэм ящыщ: [[Ибн Сина]], [[Бируни]], [[Идриси]], [[Ибн Баттута]]. Венециэм щыщ щэхуакӀуэ [[Марко Поло|Марко Полом]] еуропейхэм "къахуигъуэтат" [[КъуэкӀыпӀэ Азиэ|КъуэкӀыпӀэ Азиэр]].


XV-XVII лъэхъэнэхэр хэкумэтхым и зыкъэӀэтыгъуэ Ӏэшъагъэ-шъэныгъэ епхауэ хъуамкӀи. Хэкумэтхыр нэхъышъхьэ шъэныгъэ хъуа, дунем и шӀыуэ и джылу хъуамрэ хэшъыкӀыгъэ хэлъ хъуа.
XV-XVII лъэхъэнэхэр хэкумэтхым и зыкъэӀэтыгъуэ Ӏэшъагъэ-шъэныгъэ епхауэ хъуамкӀи. Хэкумэтхыр нэхъышъхьэ шъэныгъэ хъуа, дунем и шӀыуэ и джылу хъуамрэ хэшъыкӀыгъэ хэлъ хъуа.
14 сатырыр 14 сатырыр
XVII-XVIII лъэхъэнэхэм шӀы кӀэуэ лъыхъэнхэр къэралыгъуэ Ӏоху зэфӀэуват [[Еуропэ|Еуропэм]] и къэрал лэшхэм. Гулъытыгъэ ирату кӀадза фиксациэм, шыпӀэтхыгъагъэм, шъэныгъэ щыӀэхэр гулъытыгъуэкӀэ зэхэгъэхьэным зыуэ. Ипшъэ материк лъыхъуэныр [[Аустралиэ|Аустралиэмрэ]] [[Хы ТӀыгуэй|Хы ТӀыгуэимрэ]] я къэгъуэтынымкӀэ иуха.
XVII-XVIII лъэхъэнэхэм шӀы кӀэуэ лъыхъэнхэр къэралыгъуэ Ӏоху зэфӀэуват [[Еуропэ|Еуропэм]] и къэрал лэшхэм. Гулъытыгъэ ирату кӀадза фиксациэм, шыпӀэтхыгъагъэм, шъэныгъэ щыӀэхэр гулъытыгъуэкӀэ зэхэгъэхьэным зыуэ. Ипшъэ материк лъыхъуэныр [[Аустралиэ|Аустралиэмрэ]] [[Хы ТӀыгуэй|Хы ТӀыгуэимрэ]] я къэгъуэтынымкӀэ иуха.


XIX-XX лъэхъэнэхэм шӀыпӀэ кӀэуэ къагъэтхэм теориэм теухуауэ хуабжу гулытыгъэ иратхэт, хэкумэтх хабзэхэр ирагъэжьат ([[Гумболт Александыр|Гумболт Александыр]], [[Риттер Карыл|Риттер Карыл]], [[Реклу Элизэ|Реклу Элизэ]], [[Иоганн Генрих фон Тунен|Иоганн Генрих фон Тунен]]). Фактым и тепсэлъыхьынымкӀэ хэкумэтхыр зэфӀэкӀтэкым абы лъандэрэ, гурыӀуэгъуэхэри иратыным пылъхэт.
XIX-XX лъэхъэнэхэм шӀыпӀэ кӀэуэ къагъэтхэм теориэм теухуауэ хуабжу гулытыгъэ иратхэт, хэкумэтх хабзэхэр ирагъэжьат ([[Гумболт Александыр]], [[Риттер Карыл]], [[Реклу Элизэ]], [[Иоганн Генрих фон Тунен]]). Фактым и тепсэлъыхьынымкӀэ хэкумэтхыр зэфӀэкӀтэкым абы лъандэрэ, гурыӀуэгъуэхэри иратыным пылъхэт.


== Хэкумэтх шъэныгъэхэм я зэхэтыкӀэр ==
== Хэкумэтх шъэныгъэхэм я зэхэтыкӀэр ==
23 сатырыр 23 сатырыр


:{| style="border:1px solid #ddd; text-align:center; margin: auto;" cellspacing="15"
:{| style="border:1px solid #ddd; text-align:center; margin: auto;" cellspacing="15"
| [[File:Línea de Wallace.jpg|96px]] || [[File:Cyclone Catarina from the ISS on March 26 2004.JPG|96px]] || [[File:90 mile beach.jpg|96px]] || [[File:Gavin Plant.JPG|96px]]
| [[Файл:Línea de Wallace.jpg|96px]] || [[Файл:Cyclone Catarina from the ISS on March 26 2004.JPG|96px]] || [[Файл:90 mile beach.jpg|96px]] || [[Файл:Gavin Plant.JPG|96px]]
|-
|-
| [[Биохэкумэтх|Биохэкумэтх]] || [[Климатологиэ|Климатологиэрэ]]<br />[[Палеоклиматологиэ|Палеоклиматологиэрэ]] || [[Ӏуфэхэгъуэ хэкумэтх|Ӏуфэхэгъуэ хэкумэтх]] || [[Дуней къэгъэшъхьэпэгъуэ|Дуней къэгъ-гъуэмрэ]]<br />[[Экологиэ хэкумэтх|Эколог. хэкумэтхрэ]]
| [[Биохэкумэтх]] || [[Климатологиэ|Климатологиэрэ]]<br />[[Палеоклиматологиэ|Палеоклиматологиэрэ]] || [[Ӏуфэхэгъуэ хэкумэтх]] || [[Дуней къэгъэшъхьэпэгъуэ|Дуней къэгъ-гъуэмрэ]]<br />[[Экологиэ хэкумэтх|Эколог. хэкумэтхрэ]]
|-
|-
| [[File:Meridian convergence and spehrical excess.png|96px]] || [[File:Delicate Arch LaSalle.jpg|96px]] || [[File:Receding glacier-en.svg|96px]] ||[[File:Meander.svg|96px]]
| [[Файл:Meridian convergence and spehrical excess.png|96px]] || [[Файл:Delicate Arch LaSalle.jpg|96px]] || [[Файл:Receding glacier-en.svg|96px]] ||[[Файл:Meander.svg|96px]]
|-
|-
| [[Геодезиэ|Геодезиэ]] || [[Геоморфологиэ|Геоморфологиэ]] || [[Глациологиэ|Глациологиэ]] || [[Гидрологиэ|Гидрологиэрэ]]<br />[[Гидрографиэ|Гидрографиэрэ]]
| [[Геодезиэ]] || [[Геоморфологиэ]] || [[Глациологиэ]] || [[Гидрологиэ|Гидрологиэрэ]]<br />[[Гидрографиэ|Гидрографиэрэ]]
|-
|-
| [[File:Khajuraho-landscape.jpg|96px]] || [[File:World11.jpg|96px]] || [[File:Soil profile.jpg|96px]] || [[File:Pangea animation 03.gif|96px]]
| [[Файл:Khajuraho-landscape.jpg|96px]] || [[Файл:World11.jpg|96px]] || [[Файл:Soil profile.jpg|96px]] || [[Файл:Pangea animation 03.gif|96px]]
|-
|-
| [[Ланшафт экологиэ|Ланшафт экологиэ]] || [[Океанографиэ|Океанографиэ]] || [[Педологиэ|Педологиэ]] || [[Палеогеографиэ|Палеогеографиэ]]
| [[Ланшафт экологиэ]] || [[Океанографиэ]] || [[Педологиэ]] || [[Палеогеографиэ]]
|-
|-
| [[File:Milankovitch Variations sv.png|96px]]
| [[Файл:Milankovitch Variations sv.png|96px]]
|-
|-
| [[ПлӀанэ геологиэ|ПлӀанэ геологиэ]]
| [[ПлӀанэ геологиэ]]
|}
|}


45 сатырыр 45 сатырыр


:{| style="border:1px solid #ddd; text-align:center; margin: auto;" cellspacing="15"
:{| style="border:1px solid #ddd; text-align:center; margin: auto;" cellspacing="15"
| [[File:Qichwa conchucos 01.jpg|96px]] || [[File:Pepsi in India.jpg|96px]] || [[File:Christaller model 1.jpg|96px]] || [[File:Star of life.svg|96px]]
| [[Файл:Qichwa conchucos 01.jpg|96px]] || [[Файл:Pepsi in India.jpg|96px]] || [[Файл:Christaller model 1.jpg|96px]] || [[Файл:Star of life.svg|96px]]
|-
|-
|[[Културэ хэкумэтх|Културэ хэкумэтх]] || [[ЗэфӀэувэныгъэм и хэкумэтх|ЗэфӀэувэныгъэм и хэкумэтх]] || [[Экономикэ хэкумэтх|Экономикэ хэкумэтх]] || [[Медициэ хэкумэтх|Медицинэ хэкумэтх]]
|[[Културэ хэкумэтх]] || [[ЗэфӀэувэныгъэм и хэкумэтх]] || [[Экономикэ хэкумэтх]] || [[Медициэ хэкумэтх|Медицинэ хэкумэтх]]
|-
|-
| [[File:British Empire 1897.jpg|96px]] || [[File:UN General Assembly.jpg|96px]] || [[File:Pyramide Comores.PNG|96px]] || [[File:ReligionSymbol.svg|96px]]
| [[Файл:British Empire 1897.jpg|96px]] || [[Файл:UN General Assembly.jpg|96px]] || [[Файл:Pyramide Comores.PNG|96px]] || [[Файл:ReligionSymbol.svg|96px]]
|-
|-
| [[Тхыдэ хэкумэтх|Тхыдэм и хэкумэтх]] || [[Геополитикэ|Геополитикэ]] || [[Джылэ хэкумэтх|Джылэ хэкумэтх]]<br />иэ [[Демографиэ|Демографиэ]] || [[Дин хэкумэтх|Динхэм я хэкумэтх]]
| [[Тхыдэ хэкумэтх|Тхыдэм и хэкумэтх]] || [[Геополитикэ]] || [[Джылэ хэкумэтх]]<br />иэ [[Демографиэ]] || [[Дин хэкумэтх|Динхэм я хэкумэтх]]
|-
|-
| [[File:US-hoosier-family.jpg|96px]] || [[File:RERParisVision2025.png|96px]] || [[File:Japanese tourists at Riffelsee.JPG|96px]] || [[File:New-York-Jan2005.jpg|96px]]
| [[Файл:US-hoosier-family.jpg|96px]] || [[Файл:RERParisVision2025.png|96px]] || [[Файл:Japanese tourists at Riffelsee.JPG|96px]] || [[Файл:New-York-Jan2005.jpg|96px]]
|-
|-
| [[Лъэпкъыгъуэ хэкумэтх|Лъэпкъыгъуэ хэкумэтхым]] || [[Транспорт хэкумэтх|Траспортхэм я хэкумэтх]] || [[Туризм хэкумэтх|Туризм хэкумэтх]] || [[Урбан хэкумэтх|Урбан хэкумэтх]]
| [[Лъэпкъыгъуэ хэкумэтх|Лъэпкъыгъуэ хэкумэтхым]] || [[Транспорт хэкумэтх|Траспортхэм я хэкумэтх]] || [[Туризм хэкумэтх]] || [[Урбан хэкумэтх]]
|}
|}


{{Geo-stub}}
{{Geo-stub}}


[[Category:Хэкумэтх]]
[[Категория:Хэкумэтх]]


[[ab:Географи]]
[[ab:Географи]]
211 сатырыр 211 сатырыр
[[sl:Geografija]]
[[sl:Geografija]]
[[sm:Geography]]
[[sm:Geography]]
[[sn:Taranyika]]
[[so:Juquraafi]]
[[so:Juquraafi]]
[[sq:Gjeografia]]
[[sq:Gjeografia]]

06:32, 2 ШыщхьэӀу 2011 версие

Дунем и шӀыпӀэтхыпхъэ

Хэкумэтх - шъэныгъэ, ШӀыгу зэгъэшъэным теухуауэ, дунем бзэхэм я нэхъыбэм шъэныгъэм цӀэ зэрихьэр географиэ пэс. ал-бз. къыхэкӀам γεωγραφία, зэдзэкӀамэ адыгэ псалъэм теху мыхьэнэ хэлъыр γῆ — ШӀыгу, γράφω — сотх/стопсэлъыхь.

Хэкумэтхым и тхыдэр

2 мин гъэм ди лъэхъэнэхэм япэм щыкӀэдзауэ, Пэсырей Мысырым зекӀуэхэр ягъакӀуэт Африкэм и кум, хы Курытым, хы Плъыжьым джоуэ, хэшъыкӀыгъэ халъхьу лъэпкъхэр здэпсо шӀыпӀэхэм, зауэ здекӀуэкӀхэм, щэхуэн гъагухэр здырикӀуэр, цӀыхум дуне ябгъэдэлъым къехъулӀэр ярагъашъу, ДыгъэмкӀэ, МазэмкӀэ, вагъуэхэмкӀэ шъэныгъэ щыӀэным гъогу тетыгъуэм идежь. Губгъуэ лэжьыгъэхэмрэ Ӏэш зехуэнымрэ псы къиунымрэ иэ пӀэмыкӀ дуней къехъулӀэгъуэхэмрэ зэрепхам, яужым махуэгъэпс егъэкӀуэкӀыныр къыхэкӀа.

Еуропэм щыщ шъэныгъэ лэжьыгъэхэм куэд халъхьэ хэкунэтхым и ележыным абыхэм ящыщ нэхъ цӀэрыӀуэхэр: Анаксимандыр, Аристотел (япэреуэ гупшысыгъуэ къыхэзгъэкӀар ШӀыгум топ сурэт иӀу), Кратес Маллас абыхэм пэмыкӀыу Птолемей Клаудий («Географиа» яцӀу томий къыкӀигъэкӀа, хэкумэтхыцӀу миний иту, пӀэуэ 400 иту), Страбон, хэку тепсэлъыхьыным и япэрей хулъхугъэ.

Курыт лъэхъэнэхэм XV ядежь, алыджхэм я лэжьыгъэхэр ящыгъупшэжьат, хэкумэтхым и лэшыгъэр къуэкӀыпӀэмкӀэ екӀуэкӀат, хьэрыпхэм ядежь. Шъэныгъэ лежьыгъэхэр, зекӀуэ цӀэрыӀуэхэр къахэкӀат, абыхэм ящыщ: Ибн Сина, Бируни, Идриси, Ибн Баттута. Венециэм щыщ щэхуакӀуэ Марко Полом еуропейхэм "къахуигъуэтат" КъуэкӀыпӀэ Азиэр.

XV-XVII лъэхъэнэхэр хэкумэтхым и зыкъэӀэтыгъуэ Ӏэшъагъэ-шъэныгъэ епхауэ хъуамкӀи. Хэкумэтхыр нэхъышъхьэ шъэныгъэ хъуа, дунем и шӀыуэ и джылу хъуамрэ хэшъыкӀыгъэ хэлъ хъуа.

XVII-XVIII лъэхъэнэхэм шӀы кӀэуэ лъыхъэнхэр къэралыгъуэ Ӏоху зэфӀэуват Еуропэм и къэрал лэшхэм. Гулъытыгъэ ирату кӀадза фиксациэм, шыпӀэтхыгъагъэм, шъэныгъэ щыӀэхэр гулъытыгъуэкӀэ зэхэгъэхьэным зыуэ. Ипшъэ материк лъыхъуэныр Аустралиэмрэ Хы ТӀыгуэимрэ я къэгъуэтынымкӀэ иуха.

XIX-XX лъэхъэнэхэм шӀыпӀэ кӀэуэ къагъэтхэм теориэм теухуауэ хуабжу гулытыгъэ иратхэт, хэкумэтх хабзэхэр ирагъэжьат (Гумболт Александыр, Риттер Карыл, Реклу Элизэ, Иоганн Генрих фон Тунен). Фактым и тепсэлъыхьынымкӀэ хэкумэтхыр зэфӀэкӀтэкым абы лъандэрэ, гурыӀуэгъуэхэри иратыным пылъхэт.

Хэкумэтх шъэныгъэхэм я зэхэтыкӀэр

Физикэ хэкумэтх

Физикэ хэкумэтхым и япэрей лэжьыгъу щытыр хэкумэтхым и пкъым шхьэщылъыра, и дуней зэхэтыкӀэр, хэтхэр, хиубыду хъуахэр.

Биохэкумэтх Климатологиэрэ
Палеоклиматологиэрэ		 Ӏуфэхэгъуэ хэкумэтх Дуней къэгъ-гъуэмрэ
Эколог. хэкумэтхрэ
Геодезиэ Геоморфологиэ Глациологиэ Гидрологиэрэ
Гидрографиэрэ
Ланшафт экологиэ Океанографиэ Педологиэ Палеогеографиэ
ПлӀанэ геологиэ

Лъэпкъыгъуэ хэкумэтх

Лъэпкъыгъуэ хэкумэтхым и нэхъышъхьэ лэжьыгъэхэр зытеухуар цӀыху зэхэтыкӀэм и зэгъэзэхуэныгъэм, шъэкӀыкӀыгъэм пылъыным, ахэр:

Културэ хэкумэтх ЗэфӀэувэныгъэм и хэкумэтх Экономикэ хэкумэтх Медицинэ хэкумэтх
Тхыдэм и хэкумэтх Геополитикэ Джылэ хэкумэтх
иэ Демографиэ		 Динхэм я хэкумэтх
Лъэпкъыгъуэ хэкумэтхым Траспортхэм я хэкумэтх Туризм хэкумэтх Урбан хэкумэтх


Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ хэкумэтхымкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм.
Мы псалъашъхьэр зэфӀэкӀыгъуэфкӀэ нэхъ тэрэзымкӀэ зэхъукӀын хуэй.

ak:Gyeografi

Къыздырахар: "https://kbd.wikipedia.org/w/index.php?title=Хэкумэтх&oldid=12559"